یازان: عبدالعلی مُجازی«آسلان»
فولکلور کلمه‌سی فرانسه‌ دیلیندن آلینمیش ایکی کلمه‌دن عبارت(فولک= خالق) و (لور= ادبیات، بیلیم، دانش) بیر مرکب آد دیر، تورک دیلینده بو کلمه‌نی شیفاهی خالق ادبیاتی آدلاندیریرلار. شیفاهی خالق ادبیاتی اوجسوز-بوجاقسیز بیر عنوان دیرکی اونون شعبه‌لرینی سایماقلا و یازماقلا قورتارماز.
شیفاهی خالق ادبیاتیندا شعر نوع‌لاری، داستانلار، تاپماجالار، عادتلر، عنعنه‌لر، تویلار، یاسلار، مراسیملر، اویونلار، آلقیشلار، قارقیشلار، لایلالار، اوخشامالار، افسانه‌لر و یوزلرله بئله- بئله عنوانلار فولکلور کلمه‌سینین کؤلگه‌سینده یاشاماقدادیرلار.
فولکلورو یارادانلار و اونلاری ساخلایانلارین کیم اولدوقلاری بللی دئییل، اونلارین صاحبلری، یارادانلاری و ساخلایانلاری عموم خالق دیر. فولکلور هر خالقین معنوی وارلیغی دیر، اونلاری قورویوب ساخلاماق‌هامی‌نین وظیفه‌سی دیر.
جمهوری آذربایجاندا تورک دیلی فولکلوروندا اولدوغو قده ر و ایللر بویو دانشگاهلاریندا ایشله‌نیب و تدریس اولوبدور، اونلار حتی هر کندین اؤز فولکلورونو آیری و مخصوص کتابدا یازیبلار و مخصوص بو ایش اوچون بیر انستیتو اختصاص وئریبلر، او انستیتونون یئددی سمینارینا من دعوت اولوب و اشتراک ائتمیشم و بو باره‌ده ۱۶ جیلد کتاب یازیبلار، اونلارین هر بیرینده بیر شهرین و بیر کندین آیری- آیری فولکلورو یازیلیبدیر و فولکلور ساحه‌سینده مختلف مجله‌لر چاپ اولور، اونلارین بیری، «دده قورقود» مجله‌سی‌دیرکی فصلنامه‌دیر، کیمسه او انستیتویا مراجعه ائده اونو آلا بیلر.
امید ائدیریک، گله‌جکده بیزیم‌ده فولکلوروموزکی، گونئیده آشیب داشیر، بیر یئره ییغیلسین، چاپ اولسون، فولکلور سئوه نلرین اختیاریندا قویولسون و بئله‌لیکله فولکلوروموز قورونسون.
فولکلور قورتاران بیر عنوان دئییل، یعنی دائما” یارانماقدا و مدرن‌لشمکده‌دیر، مثلا” اگر ۵۰۰ ایل اوّل سایاچیلار یالنیز سورنا و دؤهول ایله اوخویارمیشلار، ایندی مختلف سازلارلا ایفا ائدیرلر.
ایندی ایسه بو بؤلومده گونئی فولکلوروندان نمونه اولاراق امکان قده ر قید ائتمک ایسته‌ییرم:
· چیلّه مراسیملری
بؤیوک چیلله: قیش فصلینین و نووروز بایرامینین اَن بیرینجی و باشلانیش شنلیکلریندن و یا کومئدی- درام مراسیملریندن بیری اولان چیلله مراسیملری‌دیر، بو چیلله سؤزونون و آدینین معناسی اوستونده ده «او چیل‌یاسین سویوکیمی» سؤزو اولانلار ‌دا واردیر. ‌مثلا”بیزلر دئییریک، چیلله کلمه‌سی‌(چهل= قیرخ) دگیل و چیله‌مک سؤزوندن‌دیر، یعنی بو ایکی آیدا (دی- بهمن) قیش، سویوغونو، یئلی، طوفانی، قار یاغیشی یئر اوزونه سپمکدن و خلقی و مال حئیوانی دوندورماقدان گلیبدیر و بعضیلری‌ده دئییرلر، بو چیلله اوخ کمانینین چیلله‌سیندن‌دیر و او دا بونا گؤره‌دیرکی، یایدا ایستیدن چیخمیش خالق بیردن بیره سویوغون جانلارینا دوٍشمه‌سینی، بیر چیلله‌دن آتیلان اوخ کیمی تصوّوٍر ائدیب، قیشین اوّل‌کی ایکی آیینی چیلله آدلاندیریبلار.
بو ایکی آیی ایکی یئره بؤلوبلر، بیرینجی بؤلومو۴۰ گوٍن(بؤیوک‌چیلله)،‌ایکینجی بؤلومو۲۰ گوٍن(کیچیک چیلله)، بس، بؤیوک چیلله ۴۰ گون‌دور و دوٍز قیش گیرن گوندن و نووروز بایرامینا اوٍچ آی قالاندان باشلانار، بؤیوک چیلله قورتاران گونون صاباحیسی گون (بهمن آیینین اون بیریندن) کیچیک چیلله باشلانار و اودا ۲۰گون اولور.