احیای صنعت ۹۰ ساله حوله‌بافی آذربایجان‌شرقی

آذربایجان شرقی در زمینه تولید حوله جز استان‌های برتر کشور است و تولید حوله در این استان قدمتی ۹۰ ساله دارد، اما این صنعت در سال‌های اخیر با افول مواجه شده بود  و واحدهای تولیدی با ظرفیت‌های کم به تولید خود ادامه می‌دادند.

موانع و مشکلات پیش روی فعالان صنعت حوله آذربایجان شرقی، باعث شده بود تولیدکنندگان در زمینه توسعه واحد خود با تردید نگاه کنند و حتی سرمایه گذاران بخش خصوصی تمایلی برای سرمایه گذاری در این بخش نداشته باشند.

در اهمیت این موضوع می توان گفت که تنها در روستای قاضی جهان شهرستان آذرشهر ۵۰ واحد تولیدی حوله بافی وجود داشت که همگی به دلیل نبود نقدینگی و نیز مواد اولیه به حالت تعطیل درآمده بودند که با حمایت صندوق کارآفرینی امید رونق به این واحدها برگشته اند.

 

بافت اولین حوله در تبریز

اولین کارخانه حوله بافی صنعتی توسط برق لامع در سال ۱۳۱۰ در تبریز راه اندازی شد. بافت حوله پس از تبریز، در تهران هم گسترش پیدا کرد و اولین صادرات حوله کشور در سال ۱۳۳۰ از تبریز به عراق انجام شد.

طبق چشم انداز صنعت نساجی، ایران باید تا سال ۱۴۰۴ به رتبه سوم خاورمیانه و رتبه ۵۰ دنیا دست پیدا کند، اما این رتبه هنوز محقق نشده و نام ایران در حال حاضر حتی در بین ۵۰ کشور هم نیست، در حالی که هدف صادرات نساجی ایران رسیدن به رقم ۳ میلیارد دلار است.

از طرفی سرانه مصرف حوله در ایران، ۱۸۰ گرم در سال است که در مقایسه با کشورهای توسعه یافته، چهار کیلوگرم کمتر است؛ مصرف کنندگان داخلی ترجیح می‌دهند از حوله گوشتی استفاده کنند و از حوله‌های نازک در بازار استقبال نمی‌کنند.

این در حالی است که کیفیت حوله‌های تولیدی ایران رقابت پذیر است، به گونه‌ای که حوله‌های داخلی یک ثانیه هم از استاندارد دنیا در زمینه جذب آب، جلوتر هستند؛ تولیدکنندگان ایرانی هرچند سال‌ها تحریم‌ها را پشت سر گذاشته‌اند اما همچنان می‌توانند با کشورهای پیشرفته رقابت کنند.

اما بزرگ‌ترین مشکل تولید حوله در ایران، نبود متقاضی داخلی است، این در حالی است که این تولیدها توان رقابت با تولیدات خارجی را دارند، اما برخی مصرف کنندگان ترجیح می‌دهند بیشتر هزینه کنند تا محصول با کیفیت خارجی خریداری کنند.

امکانات و پتانسیل‌های خوبی در استان آذربایجان شرقی در زمینه صنعت حوله بافی وجود دارد، اما نیاز است مسئولان نگاه عمیق‌تری به این صنعت داشته باشند تا شاهد رونق تولید در این عرصه و افزایش میزان اشتغال زایی باشیم.

بازگشت ۲۸ واحد حوله بافی روستای قاضی جهان به عرصه تولید

مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید آذربایجان شرقی در گفت و گویی اظهار کرد: صندوق کارآفرینی امید با مشاهده وضعیت نابسامان کارگاه های حوله بافی روستای قاضی جهان، با تشکیل تعاونی حوله بافان متشکل از ۲۸ کارگاه ، با اعطای ۵۰  میلیارد ریال وام، نقدینگی را به این واحدها تزریق کرد.

محمد کریم زاده خاطرنشان کرد: این صندوق با مدل تامین مالی گروهی، ۵۰ میلیارد را در اختیار تعاونی قرار داد که از این محل ۲۸ واحد راکد با ایجاد ۱۰۰ شغل پایدار به عرصه تولید باز گشتند.

وی با بیان اینکه طرح تامین مالی گروهی علاوه بر احیای صنعت حوله بافی استان، برای سایر واحدهای مرتبط نیز خبر مسرت بخشی است، گفت: چون این اعتبار برای خرید مواد اولیه است بنابراین تولید بیشتر حوله بافان باعث بالا رفتن راندمان و تضمین حضور ۱۵۰ کارگاه نخ بافی در آذربایجان شرقی شده است.

مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید آذربایجان شرقی ادامه داد: با توجه به اینکه آذربایجان شرقی خوشه تولید حوله در کشور محسسوب می شود در نظر داریم مدل مالی تامین مالی گروهی را برای رونق و تولید بیشتر کل واحدهای تولید حوله دراستان اجرا و عملیاتی بکنیم تا در سال رفع موانع تولید یاریگر تولید باشیم.

 

۸۰ درصد حوله کشور را آذربایجان شرقی تامین می کند

به گفته رئیس انجمن تخصصی صنایع نساجی آذربایجان شرقی، صنعت نساجی یکی از صنایع دارای پتانسیل استان است که هشت هزار نفر در ۴۵۰ واحد دارای پروانه بهره برداری در استان فعالیت می‌کنند که قبل از پایش ۸۵۰ واحد بود.

پروینی با بیان اینکه ۴۰ درصد صنایع نساجی آذربایجان شرقی حوله بافی است، خاطرنشان کرد: همه آنها بخش خصوصی هستند و ۹۸ درصد واحدها واحدهای کوچک بوده و تنها ۲ درصد واحدهای بزرگ به شمار می‌روند که بیش از ۵۰۰ نفر پرسنل دارد.

رئیس انجمن تخصصی صنایع نساجی آذربایجان شرقی ادامه داد: یکی از برکت‌های تحریم‌ها این بود که چون ارزش پولی ما در برابر ارزهای خارجی کاهش پیدا کرد، به صادرات شتاب داد و تولیدکننده‌ها از این فرصت استفاده کردند.

پروینی برخورد سنتی با صنعت، بستر نامناسب فضای کسب و کار و عدم توجه به استفاده از فناوری و تکنولوژی نوین را از دلایل کاهش میزان واحدهای تولیدی نساجی در استان برشمرد.

وی افزود: مسئولان استان تلاش می‌کنند تا واحدهای تعطیل شده بازگشایی شوند اما با توجه به شرایط خاص اقتصاد مملکت، تا زمانی که منابع محدود باشند این مسائل قابل حل نیست، به عنوان مثال در تهیه مواد اولیه با چین، ترکیه و هندوستان که اصلی ترین رقبای ما هستند، در رقابت هستیم.

رییس انجمن تخصصی صنایع نساجی آذربایجان شرقی گفت: صنعت در سال‌های اخیر با افول مواجه شده، این واحدهای تولیدی با ظرفیت‌های کم به تولید خود ادامه می‌دهند، موانع و مشکلات پیش رو، باعث شده تولیدکنندگان در زمینه توسعه واحد خود با تردید نگاه کنند، حتی سرمایه گذاران بخش خصوصی تمایلی برای سرمایه گذاری در این بخش ندارند.

ایجاد دانشکده نساجی در آذربایجان شرقی ضروری است

مدیر یکی از واحدهای تولیدی حوله در تبریز نیز با اشاره به قدمت این صنعت در آذربایجان شرقی و بافت اولین حوله کشور در تبریز اظهار کرد: ۹۵ درصد حوله استان در تبریز تولید می‌شود اما یک دانشگاه نساجی در این شهر نداریم.

صادق زاده از اشتغال ۱۱۸ نفر در واحد تولید حوله خود خبر داد و گفت: انواع حوله در اندازه‌های مختلف در این واحد بافته می‌شود و در تمامی استان‌ها نمایندگی داریم.

صادق زاده افزود: صفر تا ۱۰۰ کارها در این واحد انجام می‌شود و تنها مواد اولیه خریداری می‌شود، طراحی حوله‌ها نیز در این واحد انجام می شود و سلیقه مشتری در نظر گرفته می‌شود که طرح‌های بومی و اسلامی در اولویت قرار دارند.

مدیر واحد تولید حوله تاکید کرد: اگر برند سازی انجام نشود، نمی‌توانیم محصولات خود را به فروش برسانیم، از این طریق کیفیت تولیدات ما نیز به چشم می‌آید.

صادق زاده خاطرنشان کرد: سه هتل در آلمان هنوز حوله‌های مصرفی خود را از ما دریافت می‌کنند، روسیه و ارمنستان نیز دیگر خریداران حوله ما هستند.

وی، گران شدن مواد اولیه، عدم ثبات بازار، نوسان ارز و تسهیلات پرداختی با سود بالا توسط بانک‌ها را از مهم‌ترین مشکلات تولیدکنندگان حوله اعلام کرد.

About Author