ادامه وضع موجود در تبریز یعنی حرکت به سمت فلاکت اقلیمی

نشست علمی و پژوهشی کاهش مخاطرات تغییرات اقلیمی، به همت خانه توسعه آذربایجان و با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی، دانشگاه تبریز و سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان در تاریخ ۲۵ آذرماه ۱۴۰۴ در محل سالن همایش‌های سازمان مدیریت و برنامه استان تشکیل گردید .
سخنرانان به اتفاق در این همایش به آثار ملموس تغییرات اقلیمی در زندگی روزمره مردم و اینکه ایران و خاورمیانه در کانون تغییرات اقلیمی جهان قرار دارد، اشاره نموده و تأکیدکردند که: تغییرات اقلیمی یک واقعیت عینی، جاری و غیر قابل انکار است و افزایش دما، تغییر الگوهای بارش، خشکسالی‌ها و سیلاب‌های ناگهانی، از نشانه های روشن این پدیده است و مقابله مؤثر با آن ، نیازمند تصمیم‌گیری های هماهنگ و پیشگیرانه است که باید با اجرای قوانین مدون از جمله قانون برنامه پنج ساله هفتم توسعه نسبت به کاهش خسارات ناشی از آلودگی ها و خطرات بالقوه جوی اقدام نمود. با تثبیت شرایط تغییر اقلیم ،تاثیرگذاری خطرات جوی و بویژه آلایند های صنعتی و آیروسل های نمکی دریاچه ارومیه بیشتر محسوس شده که برای مقابله با آن باید به افزایش سازگاری با پدیده تغییر اقلیم، اقدام لازم را انجام داد.
ایجاد تغییرات متناسب با پتانسیل‌های جدید اقلیمی، نه یک گزینه اختیاری، بلکه یک ضرورت اجتناب ناپذیر بوده و عدم توجه به مسأله تغییر اقلیم و مدیریت یکپارچه و هوشمند آب، می‌تواند عواقب جبران ناپذیری در پی داشته باشد. هرچند که هم اکنون نیز تاحدی دیر به این موضوع ورود پیدا کرده ایم.
خانه توسعه آذربایجان با عنایت به موارد مطرح شده، اهم موضوعات ذیل را جهت پیگیری و نظارت مدیران محترم استانی و کشوری به شرح زیر اعلام می‌دارد:
کاهش مخاطرات تغییر اقلیم، محتاج تغییر و اصلاح نگرش مردم، دستگاههای اجرایی، شهرداری ها، صدا و سیما، خبرگزاری ها، مطبوعات و سازمان های مردم نهاد به موضوع محیط زیست و تغییر اقلیم است. با استمداد از همه مردم و سازمانها و تشکل ها، موضوع تغییر اقلیم مرگ همسایه نیست، مرگ خودمان است. به داد فرزندان و کهنسالان خود برسیم و با تربیت انسان ها و مدیران آگاه و مطلع به موضوع تغییر اقلیم و مخاطرات آن، دنیای بهتری را برای آیندگان ترسیم نماییم.
ضروری است: منبعد همه فعالیت های مرتبط با توسعه در حوزه دریاچه ارومیه، پیوست سازگاری با تغییر اقلیم و تاب آوری را داشته باشند. لازم است: کمیسیون ماده ۵ استان، دقت نظر بیشتری در طرح های جامع و تفصیلی شهرها و از جمله طرح تفصیلی تبریز در سازگاری اقلیمی با کاهش طول سفرهای شهری، با تزریق کاربری مختلط به قطعات بزرگ مقیاس و افزایش سرانه فضاهای سبز داشته باشد.
با عنایت به کاهش حدود ۶۰-۵۰ میلی متری در میانگین بارش در طی دهه های گذشته، این موضوع باید مورد اهمیت قرار‌گیرد که “شهرها هم پیشران تغییرات اقلیمی هستند و هم قربانی آن، چرا که توسعه بی رویه شهر تبریز و کاهش تراکم جمعیت آن در واحد سطح، موضوعی است که باید مورد توجه مدیران شهری قرار بگیرد و به این پرسش باید پاسخ داده شود که چرا جمعیت شهر تبریز در طی ۴۰ سال، حداکثر ۳ برابر افزایش یافته، اما بر وسعت و مساحت شهر تبریز حدود ۲۰ برابر افزوده شده و بدیهی است که گسترش شهر تبریز در سطح افقی در دستور کار مدیران شهری قرار داشته است، تاکید براین نکته ضروری است که ادامه این روند در سال های بعد بدون اصلاح الگوهای شهرسازی، جامعه را به سمت فلاکت اقلیمی سوق خواهد داد “.
ضمن اظهار خشنودی از طرح عملیات بازتوانی نیروگاه حرارتی تبریز، خانه توسعه برتسریع در اجرایی نمودن طرح مذکور تاکید نموده و خاطرنشان می سازد که هر روز دیرکرد درکنترل آلودگی های ناشی از کارکرد نیروگاه حرارتی، خسارات و هزینه‌های جبران ناپذیری به جان و مال و اقتصاد استان وارد می آورد و پیشنهاد می گردد کلیه نیروگاه های حوزه دریاچه ارومیه به سمت تغییر به نیروگاههای سبز با استفاده از انرژی های تجدید پذیر همچون انرژی خورشیدی سوق داده شود.
با توجه به نقش تجهیزات پیشرفته در تولید وثبت داده‌های هواشناسی در امرپیش بینی هوا و لزوم پیش بینی‌ها دقیق، لازم هست که نسبت به تعمیر رادار هواشناسی استان اقدام لازم و به موقع به عمل آید و احیانا اگر در این ارتباط مشکل بودجه و اعتبارات وجود دارد بایستی توسط مقامات محترم استان و کشوری برطرف گردد. لذا براین اساس کاربرد تکنولوژی‌های پیشرفته سنجش از دور ، بویژه نظارت بهنگام و لحظه‌ای تمامی پدیده های جوی کشور و استان و بویژه پایش آتمسفر دریاچه ارومیه بسیار ضروری است .

با توجه به وجود چالش در بحث امنیت غذایی در پرتو تبعات تغییرات اقلیمی در بخش کشاورزی، وقوع پدیده های غیر‌مترقبه از جمله پدیده فرونشست زمین، شورشدن خاک و سایر پدیده های مربوط به آلودگی خاک که ناشی از کاهش منابع آب های زیر زمینی است باید مورد توجه مدیران استان قرار‌بگیرد و در این خصوص تغییر الگوی کاشت در حوزه دریاچه ارومیه محتاج بازنگری است.
از سازمان صدا و سیمای استان، اداره کل ارشاد اسلامی و رسانه های فرهنگی استان مصرانه درخواست داریم باتوجه به ضرورت اطلاع رسانی و کمک به افزایش دانش محیط زیستی شهروندان و ترویج فرهنگ کاهش مصرف، مصرف بهینه و آموزش روش های سازگاری با تغییر اقلیم، با تهیه و پخش برنامه های آموزنده اثرگذار به صورت مستمر بر فرهنگ سازی سازگاری اقلیمی تلاش نمایند.
هماهنگی و همدلی مسئولین ارگان ها و سازمان ها با ارتقاء تلاش ها در ارائه آموزش ها در پدیده تغییر اقلیم و آثار آن در محیط زندگی مردم و اتخاذ وحدت رویه در مقابله با آن تا تغییر در شرایط موجود جامعه شهری و روستایی به شرایط مطلوب، ضروری است.
موضوع دریاچه ارومیه مطالبه جدی است، خشک شدن دریاچه، عمدتاً ناشی از عوامل انسانی و تشدید آن توسط تغییرات اقلیمی است لیکن اینک دریاچه خود از عوامل مؤثر در تغییر اقلیم در مقیاس استان و حوزه دریاچه است. اقدام جامع و بی وقفه برای احیای دریاچه با استفاده از ظرفیت علمی و حضور مردم آگاه محلی و مشارکت جامعه ملی و بین المللی، ضروری است و همه فعالیت هایی که احیای دریاچه را به مخاطره می اندازند، باید متوقف گردند.
لازم است، باتوجه به عدم همراهی مدیریت شهری تبریز و برخی دستگاههای اجرایی با تمهیدات و تکالیف مقرر شده در قانون هوای پاک، برای سازگاری با تغییرات اقلیمی در شهر تبریز، حسب گزارشات سازمان حفاظت محیط زیست، گزارشات رسمی از شورای شهر ، شهرداری تبریز و دستگاههای اجرایی ذی ربط درخواست و مراتب به دستگاههای نظارتی منعکس گردد.

About Author