بلاتکلیفی ۲۱ ساله شاهکارهای معماری دوره سلجوقی در مراغه

به گزارش رجال تبریز، شهرستان مراغه با داشتن چهار گنبد تاریخی زیبا به  شهر گنبدها در ایران مشهور است.

 گنبد کبود و غفاریه هرکدام به نوبه خود شاهکار معماری است اما هیچ‌کدام از نظر نگهداری وضعیت خوبی ندارند.

بناهای تاریخی مراغه آغازگر معماری سبک آذری در ایران است که این سبک معماری از گنبد سرخ این شهر آغاز و در گنبد کبود و گنبد غفاریه و رصدخانه تاریخی این شهر به اوج خود رسیده است.

بلاتکلیفی چندین ساله شاهکارهای معماری دوره سلجوقی در مراغه

گنبد کبود و برج مدور مراغه به عنوان شاهکارهای معاری دوره سلجوقی با گذشت سال‌ها بلاتکلیف هستند.

آزادسازی حریم این دو اثر تاریخی ۸۵۰ ساله از اواسط دهه ۸۰ آغاز شده اما نیمه تمام و بلاتکلیف رها شده‌اند.

آزادسازی حریم گنبد کبود و برج مدور توسط شرکت عمران بهسازی آغاز شده اما به خاطر اختلاف در نقشه‌ها و نوع ساخت و ساز در حریم سال متوقف است.

طرح مرمت پوشش سقف گنبد کبود نیز برای استحکام بخشی سقف از سال ۹۵ آغاز شده اما چندین سال متوقف است.

آنچه بر روی سقف این اثر تاریخی اجرا و نیمه تمام رها شده از نظر شکل و سازه و وزن با بنای گنبد کبود همخوانی ندارد.

در این مدت برای این اثر تاریخی دوبار پوشش اجرا شده که یکی از آنها زیبایی منظری گنبد را برهم زده است.

در چند قدمی این اثر تاریخی نیز برج استوانه‌ای مدور مراغه حال خوشی ندارد و به شدت نیازمند مرمت است.

باران و برف لای آجرهای برخی قسمت‌های این بنای استوانه ای را خالی کرده علاوه بر به هم زدن زیبایی بنا سرعت تخریب آن را بیشتر کرده است.

گنبد ۱۰ ضلعی کبود، به لحاظ سبک معماری و تزئینات تلفیق آجر با کاشی فیروزه‌ای از بی‌نظیرترین بناهای دوره سلجوقی در ایران است.

در این بنا نقش الله در طرح‌های مختلف بصورت استامپی لای تزئینات آجری بصورت هنرمندانه در بنا اجرا و زیبایی آن را دو چندان کرده است.

شیوه تزئین استامپی بناهای تاریخی پس از سبک معماری آذری در دوره سلجوقی از این بنا شروع شده است.

اجرای کتیبه‌هایی از آیات قرآن بصورت نواری بر بالای طاق نماها، زیبایی خاصی به نمای این بنا بخشیده است.

نمای خارجی گنبد کبود با کاشی فیروزه‌ای و آجر بصورت گره چینی تزئین و تزئینات این چنین در ایران تنها در این بنا بکار رفته است.

این بنای تاریخی ارزشمند در سال ۵۹۳ هجری قمری و در زمان حکومت سلجوقیان در مراغه بنا شده است .

اختلاف میراث فرهنگی با شرکت عمران بهسازی مراغه

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مراغه گفت: علت توقف اجرای طرح محوطه سازی این دو گنبد اختلاف میراث فرهنگی با شرکت عمران بهسازی مراغه برسر نوع و ارتفاع سازه بوده است.

یعقوب طالبی افزود: طرح و نقشه جدیدی که به تازگی توسط شرکت عمران بهسازی تهیه و در اختیار میراث فرهنگی قرار گرفته مورد قبول است.

وی اضافه کرد : با تایید نقشه توسط کارشناسان فنی سازمان میراث فرهنگی کشور به زودی محوطه سازی و ساماندهی محوطه این دو گنبد تاریخی آغاز می شود.

طالبی در خصوص پوشش سقف گنبد کبود نیز گفت: استحکام بخشی و ایزوله کردن پوشش سقف این اثر اجرا شده و مشکلی ندارد.

به گفته رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مراغه، ادامه طرح مرمت این دو گنبد در صورت تامین اعتبار ادامه خواهد داشت.

وضعیت نامناسب نگهداری گنبدهای تاریخی کبود و مدور 

معاون استاندار و فرماندار شهرستان ویژه مراغه نیز گفت: گنبدهای تاریخی کبود و مدور با قدمت و ارزش که دارند در وضع نامناسب نگهداری می‌شود.

داود اسدیان از مدیران میراث فرهنگی استان و شهرستان خواست نسبت به ساماندهی محوطه، ایجاد امکانات رفاهی و گردشگری اقدام کنند.

وی اضافه کرد: با ارزش و قدمتی که این دو گنبد تاریخی دارند وضعیت موجود قابل قبول نیست.

فرماندار شهرستان مراغه گفت: با آثار موجود در مراغه این شهرستان قطب گردشگری در استان و کشور است.

اسدیان خواستار بازگشایی درب های گنبدهای تاریخی کبود و مدور مراغه برای استفاده گردشگران از این دو اثر تاریخی شد

About Author