تأسیس شرکت مس آذربایجان و انتفاع مردم منطقه از درآمدهای آن کمترین مطالبه‌ای است که در قبال بهره‌برداری از منابع معدنی استان باید به رسمیت شناخته شود و چرخه باطل وعده‌های تکراری و بی‌سرانجام در این خصوص باید با تأسیس این شرکت به خط پایان برسد تا مشخص شود دست‌های پشت پرده‌ای که حتی زورشان از دستور رئیس جمهور هم بیشتر است، کدام است.
روزانه بیش از ۵۰ میلیارد تومان کنستانتره مس بدون هیچ انتفاعی برای مردم آذربایجان راهی کرمان می‌شود، سال‌هاست با شعار احداث کارخانه ذوب، پالایش و راه‌اندازی صنایع پایین‌دستی مس، محیط زیست آذربایجان تخریب می‌شود.انتقال حساب‌های مالیاتی و بانکی مس سونگون و تشکیل شرکت مس آذربایجان، یکی از اصلی‌ترین مطالبات مردم آذربایجان‌شرقی به خصوص ساکنان شهرستان ورزقان بود.دوازدهم خردادماه سال ۱۴۰۱، رئیس جمهور در سفر اول به آذربایجان‌شرقی و در جمع کارگران مجتمع معدن مس سونگون اعلام کرد که مس سونگون یکی از ظرفیت های بزرگ آذربایجان‌شرقی و شمال‌غرب کشور است و بر این اساس «باید مس آذربایجان مستقل و استان از عواید آن بهره‌مند شود.»بعد از گذشت یک‌سال از این دستور، محسن منصوری معاون اجرایی رئیس جمهور یک روز قبل از سفر دوم آقای رئیسی به آذربایجان‌شرقی، ۱۷ خردادماه ۱۴۰۲ در توئیتی از آغاز فعالیت شرکت «مس سونگون آذربایجان» خبر داد و نوشت: «الوعده وفا؛ با دستور رئیس جمهور در پاسخ به مطالبات مردم عزیز آذربایجان‌شرقی و در راستای اجرای مصوبات دور اول سفر هیأت دولت به استان، شرکت مس سونگون آذربایجان به صورت مستقل تشکیل شد و فعالیت خود را آغاز نمود.»۱۸ خردادماه سال ۱۴۰۲ در سفر دوم رئیس جمهور به آذربایجان شرقی، وی در دیدار مردمی با مردم تبریز گفت که «شرکت مجتمع مس سونگون که مطالبه اصلی مردم این دیار بود را به مردم این خطه اعلام می کنم.»
گروه معادن مس رویای «مس آذربایجان» با دستور رئیس‌جمهور هم محقق نشد!
مالک رحمتی، استاندار جوان آذربایجان‌شرقی، در حالی چندی پیش خواستار تحقق کامل و صد در صدی دستور رئیس جمهور و تشکیل واقعی و تمام و کمال شرکت مستقل مس آذربایجان شد و اقدام برخی متولیان در ابلاغ چنین شرکتی به همین نام را غیرواقعی و صرفا «کاغذی« و «فاقد دارایی» دانست که به نظر می‌رسد این مطالب عمومی همچنان در هزارتوی مدیریتی و تصمیم‌گیری شرکت ملی صنایع مس ایران و بخش خاصی از بدنه دولت گرفتار شده است!اظهارات صریح و بی‌تعارف مالک رحمتی، استاندار آذربایجان‌شرقی در نشست مشترک چند ماه پیش با «احسان خاندوزی»، وزیر اقتصاد، در خصوص عدم تحقق برنامه‌های دولت و دستور رئیس جمهور در تشکیل شرکت مس آذربایجان و پا در هوا بودن این مجموعه، بدون تردید تأییدی روشن و البته عریان بر این ادعاست!گلایه صریح استاندار آذربایجان‌شرقی از وزیر اقتصاد در عدم تحقق واقعی و عینی شرکت مس آذربایجان همچنین عدم تعیین تکلیف دارایی‌های قانونی آن، جدای از اثبات بی عملی برخی از وزراتخانه‌ها و دستگاه‌های دولتی در تحقق قدیمی‌ترین مطالبه عمومی استان است، مسأله‌ای که با وجود تبلیغات، وعده‌ها و گزارش‌های به ظاهر مثبت و القا ذهنیت نهایی شدن تشکیل شرکت مذکور اینک اثبات‌کننده توقف این پروژه مهم و کلیدی در استان توسط بخش اصلی آن یعنی برخی دولتی‌هاست!
آقای رئیس جمهور، الوعده وفا
علاوه بر این عدم تحقق تشکیل یک شرکت مستقل به معنای واقعی و با نام شرکت مس آذربایجان، مصداق «فریب بزرگ» از سوی کسانی است که علی رغم دستور صریح و بدون تفسیر رئیس جمهور در سفر استانی به ورزقان، گلایه‌های نماینده ولی فقیه در استان در خطبه های نماز جمعه چند ماه قبل تبریز، اعلام «الوعده وفا» از سوی معاون اجرایی رئیس جمهور در پیش سفر دوم دولت به استان، پیگیری‌های مدیران سابق مس سونگون و در نهایت وعده های قبلی استاندار فقید آذربایجان‌شرقی پیرامون نهایی شدن تشکیل این شرکت در سخنرانی‌ها و اظهارنظرهای متعدد، در پشت پرده، وقعی به دستور رئیس جمهور و پیگیری‌های صورت گرفته استانی ننهاده‌اند!آنچه از روند طولانی پیگیری‌های دو ساله مسؤولان ارشد استان و بازی‌های اداری و حاکمیتی برخی مدیران ارشد مس ایران استنباط می‌شود و البته در همین مدت نیز هشدارهای رسانه‌ای لازم پیرامون آن داده می‌شد، فعل نخواستن توسط برخی مدیران مس ایران از یک سو و ساده‌انگاری مدیران استانی از دیگر سو، در ماجرای دنباله‌دار تشکیل مس آذربایجان است، پرونده ای که با ابلاغ نمایشی شرکت مس آذربایجان و تبلیغ انحرافی مولودی به نام «شمسا»، افکار عمومی را با «شلوغ‌بازی رسانه‌ای» سرگرم کرد!
پیش‌تر نیز گفته شده بود، شرکت صرفا کاغذی موسوم به مس آذربایجان، چیزی جزء یک مولود ناقص الخلقه و کاملا وابسته به کرمان و مس ایران نخواهد بود، شرکتی که برای همیشه بله قربان گوی شرکت «مادر» خواهد شد، اختیار تصمیم گیری در اموری همچون عمل به تعهدات اجتماعی، جذب نیروی انسانی، استفاده از تجهیزات و امکانات فنی و حتی عقد قراردادهای پیمانکاری و پروژه‌ای را نخواهد داشت و مهم‌تر از همه این‌ها، اجازه اجرای طرح‌ها و پروژه‌های توسعه‌ای را نیز پیدا نخواهد کرد!ساز و کار و چارچوب‌های تعیین شده موذیانه عده‌ای خاص، ذیل شرکت کاغذی و بی اختیار «شمسا»، درحالی به عنوان دستاورد بزرگ در منطقه، به مردم استان نمایش داده شد که بسیاری از افراد عادی از پشت پرده‌های چنین تصمیم آسیب زا علیه آذربایجان مطلع نبودند و شوربختانه، تحت تاثیر پروپاگاندای رسانه‌ای نمایشی حامیان این اقدام نیز، تشکیل مس آذربایجان آن را ساده‌انگارانه جشن گرفتند!
جدای از اینکه، برخی مدیران استانی، معنای تشکیل مس آذربایجان و الزامات آن را در این پرونده درک نکرده و توان استیفاء کامل و دقیق مطالبه حقوق اصلی آن را نداشته‌اند، دردناک‌ترین بخش این داستان، “مسخ‌شدگی” عجیب برخی مدیریت‌های استان و دیگران تصمیم سازان آذربایجان شرقی در سناریوی “نعل وارونه” زدن‌های شرکت مس ایران و تلاش آنها در “تحمیل” شرکتی استعماری به منطقه بود، موضوعی که هم مصداق “از حول حلیم توی دیگ افتادن” بود و هم، نماد عینی “ناتوانی” مدیریتی، تا پس از ماه ها، ابتدا شنونده و نظاره‌گر اعتراف استاندار فقید آذربایجان‌شرقی به ممانعت دست‌های پشت پرده‌ای باشیم که پیش از این بارها نسبت به آن هشدارهای لازم داده شده بود، بعدها، داد نماینده ولی فقیه در استان در خطبه‌های نماز جمعه به آسمان بلند شود و در نهایت نیز وزیر اقتصاد مورد خطاب استاندار جدید آذربایجان شرقی، پیرامون کاغذی بودن شرکت موسوم به مس آذربایجان قرار گیرد!
امروز دیگر به عینه ثابت شده است که در پرونده نامحقق تشکیل واقعی شرکت مس آذربایجان، هم دست‌های پشت پرده مجددا رو شده‌اند، هم تیم مدیریتی استان بازی خورده و هم مردم منطقه، بازیچه دست بازیگران سناریوی مس آذربایجان قرار گرفته اند.در این میان، آنچه مشخص است این است که نزدیک به دو سال از دستور صریح رئیس جمهور برای استقلال مس سونگون و تشکیل شرکت مس آذربایجان می‌گذرد، در این دو سال وزارت‌های صمت و و اقتصاد و در سوی دیگر، شرکت ملی صنایع مس ایران، همکاری و اقدامات لازم برای تحقق این دستور را انجام نداده‌اند، این بی‌عملی دقیقا در نقطه مقابل ادعای یک سال قبل معاون اجرایی رئیس جمهور مبنی بر باقی ماندن «یک گام تا مس آذربایجان مورد نظر» است، گامی که برداشت شدن یا نشدن آن، دقیقا به رضایت و چراغ سبز نهایی سهامداران مس ایران و شاید اراده دیگر ذی‌نفعان دولتی و شبه دولتی صنعت مس کشور بستگی دارد!
به هر تقدیر، دولت ابراهیم رئیسی، دست کم در ماجرای مس آذربایجان، ناگزیر از تحقق وعده‌ای است که در سفر نخست خود به استان با قاطعیت و صراحت از لزوم اجرایی شدن آن سخن گفته و ساز و کارها و الزامات قانونی چنین اتفاق مهمی را نیز ابلاغ کرده است.در این میان اما مردم آذربایجان شرقی به ویژه منطقه محروم ورزقان بی صبرانه منتظر ابلاغ رسمی، قانونی، قطعی و نهایی تحقق تشکیل مس آذربایجان و تفکیک و تخصیص سهم درآمدی، اعتباری، مالیاتی و دارایی‌های قانونی این شرکت با محوریت مس سونگون هستند تا این دولت، هم صداقت و خوش قولی خود را به اثبات برساند و هم نقطه پایانی بر انتظار چندین ساله آذربایجان برای نفع بری عادلانه و قانونی از درآمدها و عایدات مالی و اقتصادی مس سونگون برای خود آذربایجان و نه کرمان و شرکت مس ایران بگذارد!مانع تراشی در مسیر تشکیل شرکت مستقل مس آذربایجان به عنوان مصداق تحقق شعارهای دولت سیزدهم در زمینه عدالت پروری، از رویکردهای منفعت‌طلبانه و متمرکزگرایانه برخی مسوولان و گروه‌های ذینفع در شرکت ملی صنایع مس ایران، نشأت می‌گیرد!تأسیس شرکت مس آذربایجان و انتفاع مردم منطقه از درآمدهای آن کمترین مطالبه‌ای است که در قبال بهره‌برداری از منابع معدنی استان باید به رسمیت شناخته شود و چرخه باطل وعده‌های تکراری و بی‌سرانجام در این خصوص باید با تأسیس این شرکت به خط پایان برسد تا مشخص شود دست‌های پشت پرده‌ای که حتی زورشان از دستور رئیس جمهور هم بیشتر است، کدام است.
سخن آخر اینکه باتوجه به تمرد و فرصت سوزی‌های آزاردهنده بخشی از بدنه دولت، این ابراهیم رئیسی است که می تواند راسا و شخصا گره از کار فروبسته مطالبه عمومی مردم آذربایجان در تشکیل شرکت مس آذربایجان را بگشاید!گزارش فارس حاکی است، معدن مس سونگون ورزقان یک درصد ذخیره مس دنیا و ۵۲ درصد ذخایر مس کشورمان را در دل خود جای داده و معدنی واقع در یک منطقه کوهستانی در شمال‌غرب ایران بر روی کمربند مس جهانی با ذخیره بیش از یک میلیارد تن و ذخیره قابل استخراجی در حدود ۷۹۶ میلیون تن، معدنی بر روی ویرانه‌های روستای تخریب شده روستای سونگون در ۱۳۰ کیلومتری تبریز و ۳۰ کیلومتری شهرستان ورزقان است که تخمین‌ها در مورد مجموع کل ذخایر قطعی، احتمالی و ممکن آن عددی در حدود یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تن سنگ مس با عیار ۰/۶۱ درصد است.
About Author
پست های مرتبط
تضعیف طبیب با حمله به ظریف!
درگذشت آخرین فرزند شهید وطن!
شکایت مردم از نظام سلامت دادرسی ندارد