سد قیز‌قلعه‌سی؛ طرحی براساس دیپلماسی دوستی آب

سخنگوی صنعت آب کشور گفت: سد قیزقلعه‌سی در پاسخ به کم توسعه‌یافتگی ۲ استان آذربایجان‌شرقی و اردبیل و به منظور ایجاد رفاه اجتماعی، اقتصادی و حفظ منافع آبی و خاکی، احداث شد و در بهره‌برداری از آن، تأمین نیازهای محیط‌زیست در اولویت قرار دارد.
به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب کشور امروز در نشست خبری که به منظور تشریح طرح بزرگ سد قیزقلعه‌سی و بهره‌برداری رسمی از سد خداآفرین با حضور اصحاب رسانه برگزار شد، اظهار داشت: سالی که پیش‌روست از نظر اجرای پروژه‌های آبی سال ویژه‌ای خواهد بود. وی افزود: علاوه‌بر آغاز بهره‌برداری از سد قیزقلعه‌سی در آذربایجان‌شرقی، خبرهای خوبی در خصوص استان سیستان و بلوچستان در روزهای آینده به استحضار مردم خواهد رسید که موجبات شادی و رونق کار و گشایش زندگی مردم این منطقه را در پی خواهد داشت. بزرگ‌زاده گفت: پروژه‌های سد قیزقلعه‌سی، طرحی براساس دیپلماسی دوستی آب است، چراکه ارتباطات‌ و دوستی کشورها را تقویت می‌کند. ارس مانند یک رگ، بافت‌های دوستی را در ۲ طرف این رودخانه تغذیه کرده است.
سخنگوی صنعت آب کشور بیان داشت: جمهوری اسلامی ایران با اتکا به دوستی با کشورهای منطقه علی‌رغم وجود مسائل مختلف و همچنین با اتکا به توانمندی فنی خود در طول زمان و با وجود مناقشات منطقه، پروژه احداث سد قیزقلعه‌سی را پیش برده است. استفاده برابر ۲ کشور از آب و انرژی رودخانه ارس یوسف غفارزاده در این نشست خبری با اشاره به پروژه عظیم احداث سد قیزقلعه‌سی با تشریح ویژگی‌های این سد اضافه کرد: سد قیزقلعه‌سی بر روی رودخانه مرزی ارس و براساس پروتکل‌های ۲ کشور ایران و آذربایجان، به منظور بهره‌برداری مشترک از آب و انرژی این رودخانه احداث شده است.
وی متذکر شد: طراحی اولیه سد قیزقلعه‌سی در سال ۱۳۸۵ توسط کشور آذربایجان انجام شد، اما بازنگری، اصلاح و اجرای کامل سد توسط مهندسان ایرانی صورت گرفته که یک طرح بزرگ و پیچیده است و قدرت و توانمندی و دانش بالای ایران در سدسازی را نشان می‌دهد. مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی، میزان سرمایه‌گذاری در اجرای سد قیز قلعه سی را ۵ هزار میلیارد تومان خواند و گفت: این سرمایه‌گذاری توسط ایران انجام شده که مراحل پرداخت سهم ۵۰ درصدی طرف مقابل در حال توافق و نهایی شدن است. غفارزاده، احداث سد قیزقلعه‌سی را موجب رونق و شکوفایی اقتصادی منطقه شمال‌غرب کشور خواند و خاطرنشان کرد: این سد با تنظیم ۲ میلیارد مترمعکب آب سالیانه، بزرگترین و مهم‌ترین پروژه آبی مرزی شمال‌غرب کشور است که علاوه بر رونق اقتصادی و کشاورزی، توسعه گردشگری منطقه و تثبیت حقابه جمهوری اسلامی ایران و حقوق آبی کشور از منابع آب مرزی و تأمین آب شرب شهرها و روستاها از این منبع است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی با اشاره به مشخصات فنی این طرح نیز اذعان داشت: سد قیز قلعه سی، از نوع خاکی با هسته رسی است. طول تاج سد ۸۵۰ متر و ارتفاع آن ۳۷ متر است. همچنین دو واحد نیروگاهی ۴۰ مگاواتی با ظرفیت تولید ۲۷۰ گیگاوات ساعت انرژی قابل استحصال سالیانه در دو طرف سد طراحی شده است؛ همچنین حجم مخزن سد قیز قلعه سی ۶۲ میلیون مترمکعب است. وی با اشاره به تکنولوژی مدرن به کار رفته در ساخت سد قیزقلعهسی تصریح کرد: بتن‌ریزی بالغ بر ۵۰۰ هزار مترمکعب، ۶ میلیون مترمکعب خاکبرداری و سنگبرداری، بیش از ۲ میلیون مترمکعب خاک‌ریزی و ۴۲ کیلومتر حفاری تزریق، اجرای دایک و انحراف ۲ مرحله‌ای مسیر رودخانه به منظور قرارگیری سازه‌های بتنی در بدنه خاکی سد، ویژگی‎‌های منحصر به‌فردی به این طرح بخشیده که اجرای آن تماماً توسط مهندسان و متخصصان ایرانی و به‌صورت جهادی و شبانه‌روزی انجام گرفته است.
غفارزاده بیان داشت: احداث این سد از پیچیدگی‌های مختلفی برخوردار است به طوری که نیروگاه‌ها در دل بدنه سد قرار دارد و سازه بتنی و خاکی سد در هم تنیده شده است؛ همچنین ۳۹ دریچه آبگیر آن تعبیه شده که کار سرریز و برداشت آب را انجام می‌دهد. وی با بیان اینکه سد قیزقلعهسی به منظور استفاده برابر ۲ کشور ایران و جمهوری آذربایجان از آب و انرژی رودخانه ارس احداث شده است، گفت: این سد در راستای اجرای پروتکل‌های رودخانه ارس ساخته شده و نمونه بارزی از دیپلماسی آبی است. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی یادآور شد: امید است اضافه شدن دو سد خداآفرین و قیزقلعه‌سی به سد ارس، موجب افزایش رفاه و امنیت و آرامش نقطه صفر مرزی‌ شود.
غفارزاده گفت: با اجرای این طرح، حدود ۷۴ هزار هکتار اراضی دیم و ۱۵ هزار هکتار اراضی بهبود، تامین آب خواهد شد و این پروژه در مرحله اول اشتغال‌زایی ۴۰ هزار نفر و در مرحله دوم اشتغال‌زایی ۳۰ هزار نفر را به دنبال خواهد داشت.
وی با اشاره به سایر ویژگی‌های این پروژه، میزان تولید انرژی در سد قیز قلعه‌سی را ۲۷۰ گیگاوات در ساعت و تولید انرزی سد خداآفرین را نیز ۵۵۰ گیگاوات ساعت بیان کرد و افزود: طول خط انتقال سد قیزقلعهسی ۱۴۴ کیلومتر است که ۵۲ کیلومتر آن در استان آذربایجان‌شرقی است و ۹۲ کیلومتر در اردبیل قرار دارد و از جمله سه طرح بزرگ خط انتقال در کشور به حساب می‌آید.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی گفت: قدرت انتقال آب این خط ۸۰ مترمکعب بر ثانیه است و علاوه بر این در کنار این کانال، ایستگاه‌های پمپاژ تعبیه شده که آب را از کانال برداشته و به زمین‌های کشاورزی می‌رساند.

About Author