عروسی خوبان!

تصاویر ویدئویی مراسم عروسی دختر علی شمخانی، نماینده رهبری در شورای عالی دفاع و دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و واکنش‌های گسترده‌ای را برانگیخته است. هرچند انتشار ویدئو از یک محفل خصوصی اقدامی غیراخلاقی محسوب می‌شود، اما از آنجا که ما در انتشار یا بازنشر آن نقشی نداشته‌ایم و صاحبان این مراسم از چهره‌های شناخته‌شده کشور هستند، انتظار می‌رود نه‌تنها افکار عمومی بلکه رسانه‌ها و در ادامه مسئولان نیز به ابعاد مختلف این رویداد واکنش نشان دهند.

فیلمی که به تازگی منتشرشده، مربوط به اواخر فروردین‌ماه سال ۱۴۰۳ است. پیشتر خبر عروسی دختر علی شمخانی در اردیبشت ماه سال گذشته رسانه‌ای شده بود و برخی چهره‌ها به آن واکنش‌هایی نشان داده بودند. علی‌اکبر رائفی‌پور گفته بود «اگر متهم به سیاه‌نمایی نمی‌شویم اجازه داریم بپرسیم چطور برای مردم از صبوری در‌ مقابل تحریم‌های اقتصادی بگوییم وقتی مراسم عروسی دختر دبیر سابق شورای عالی امنیت در یکی از مجلل‌ترین و گران‌ترین تالارهای کشور برگزار می‌شود؟ دوم آنکه آیا در مقابل این هتل هم «و‌ن‌»های گشت ارشاد مستقر می‌شوند.» یکی از نمایندگان مجلس هم همان زمان مدعی شده بود که دفتر مقام معظم رهبری در این مورد به شمخانی تذکر جدی داده است.

با این حال انتشار ویدئو بار دیگر موضوع را جنجالی کرده است. نخستین موج انتقاد‌ها به این ویدئو، به تجمل‌گرایی در برگزاری مراسم مربوط می‌شود. بر اساس تصاویر منتشرشده، مراسم عروسی در هتل اسپیناس پالاس واقع در منطقه سعادت‌آباد تهران برگزار شده است؛ هتلی که از گران‌قیمت‌ترین تالار‌های عروسی کشور به‌شمار می‌رود.

در حال حاضر هزینه شام هر مهمان در این هتل از حدود ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تا ۵ میلیون تومان متغیر است. کم‌هزینه‌ترین منوی تشریفاتی این تالار شامل بیش از ۲۵ نوع غذا، دسر و پیش‌غذاست و منو‌های گران‌تر تا ۴۰ نوع خوراکی را در بر می‌گیرند. این تالار برای گل‌آرایی هر میز بیش از یک میلیون تومان دریافت می‌کند و بر اساس تصاویر، گل‌آرایی ورودی سالن به‌تنهایی بیش از ۵۰ میلیون تومان هزینه در برداشته است. در نتیجه، برگزاری یک مراسم عروسی در هتل اسپیناس پالاس با احتساب هزینه‌های جانبی مانند نورپردازی، گل‌آرایی، سیستم صوتی، ورودی سالن و جایگاه‌ها می‌تواند بیش از چهار میلیارد تومان هزینه داشته باشد.

گروه فیلم‌برداری و عکاسی مراسم دختر شمخانی نیز از گران‌ترین استودیو‌های کشور انتخاب شده است. «استودیو زبرا»، که ظاهراً مسئولیت عکاسی و فیلم‌برداری این مراسم را بر عهده داشته، همان آتلیه‌ای است که چهره‌هایی، چون محمدرضا گلزار، بازیگر سینما، و حسن یزدانی، قهرمان کشتی، برای مراسم خود به کار گرفته بودند.

بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی به جلوه‌های تجمل در این مراسم واکنش نشان داده‌اند؛ از کیک چهارطبقه گرفته تا برگزاری مراسم در یکی از لوکس‌ترین تالار‌های کشور. حتی اگر فرض شود هزینه مراسم از سوی خانواده داماد پرداخت شده است، پرسش افکار عمومی همچنان پابرجاست: در شرایطی که بنا بر آمار رسمی، بیش از سی درصد جمعیت کشور در نتیجه سیاست‌های منتهی به تحریم زیر خط فقر زندگی می‌کنند، چرا یکی از مقامات ارشد نظام که نقش مؤثری در شکل‌گیری همین وضعیت اقتصادی داشته، باید برای فرزند خود چنین مراسمی برگزار کند؟ آیا مردم باید، به تعبیر آقای ولایتی، از یمنی‌ها یاد بگیرند و با «نان خشک و لنگ بستن» مقاومت کنند، در حالی که مقامات عالی‌رتبه سفره‌ای با بیش از ۴۰ نوع غذا برای عروسی فرزندشان پهن می‌کنند؟

یکی دیگر از محور‌های انتقاد، ظاهر غربی مراسم است. مارش و همراهی پدر عروس در کنار دختر و همسرش تا محل داماد و دست‌به‌دست دادن آنان، بیش از آنکه برگرفته از سنت ایرانی باشد، از آیین‌های مرسوم در عروسی‌های مسیحی تأثیر گرفته است. جالب اینکه موسیقی عربی هنگام  ورود علی شمخانی به سالن هم به گونه‌ای انتخاب شده که در ابتدا، چیزی شبیه به صدای ناقوس کلیسا می نوازد.

چرا مجری حجاب اجباری جلوی بی‌حجابی در مراسم دختر خود را نگرفت؟

از سوی دیگر، نکته‌ای که بیش از همه محل بحث شده، بی‌حجابی عوامل فیلم‌برداری و عکاسی در این مراسم است؛ مسئله‌ای که شاید برای بسیاری از مردم امری طبیعی و بخشی از زیست روزمره باشد، اما در اینجا واکنش‌برانگیز شده، زیرا علی شمخانی طی سال‌ها یکی از چهره‌های اصلی در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با «حجاب اجباری» و محدودیت‌های اجتماعی بوده است.

شمخانی نزدیک به ده سال دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران بود. در جریان اعتراضات پس از مرگ مهسا امینی در گشت ارشاد، او نقشی کلیدی در تصمیمات مربوط به نحوه برخورد با معترضان ایفا کرد. پیش و پس از آن نیز از تصمیم‌گیران اصلی سیاست‌های نظام در زمینه حجاب اجباری و فعالیت گشت ارشاد بود. در دوران او، هیچ دولتی نتوانست سیاست‌های سلبی در مواجهه با «بی‌حجابی» را کاهش دهد؛ تعلیق اجرای قانون حجاب و عفاف نیز تنها پس از برکناری او و با روی کار آمدن دولت پزشکیان ممکن شد.

بنابراین، انتقاد به حضور عوامل بی‌حجاب در مراسم خانوادگی شمخانی نه از سر حاشیه‌سازی، بلکه مبتنی بر همان اصول و معیار‌هایی است که او سال‌ها از موضع قدرت نمایندگی می‌کرد؛ ایده‌ای که در قانون «حجاب و عفاف» نیز صورت بندی شده است. بر اساس این قانون، دستگاه‌های اجرایی موظف‌اند در استخدام نیروها، معیار «صلاحیت عمومی و رعایت حجاب و عفاف» را در نظر بگیرند.

About Author