محمود ریاحی: در تبریز ارزشی برای هنر و هنرمند قائل نمی شوند

جامعه هنری تبریز و حرفه بازیگری در این شهر به جهت داشتن چهره های طنزپرداز در مواردی به پایتخت هم می چربد. از جمله هنرمندان با سابقه ای که سال های سال در عرصه طنز به اصطلاح عام گل کاشته محمود ریاحی است. در راستای پرداختن به معضلات حوزه هنر و طرح مشکلات بازیگران بومی در دفتر روزنامه ساقی آذربایجان میزبان این بازیگر با تجربه بودیم و موضوعاتی که در این گفتگو مطرح شد جای تامل بسیار داشت. در ادامه این گفتگوی صمیمی از نظرتان می گذرد:

ساقی آذربایجان: برای شروع خود را برای مخاطبان ما و نسل های جوان تر معرفی کنید و بفرمائید که از کی وارد عرصه بازیگری شدید؟

ریاحی: محمود ریاحی هستم متولد سال ۱۳۴۵ و در شهر تبریز متولد شده ام و بر خلاف حرفه ای که در پیش گرفته ام در رشته نرم افزارکامیپوتر تحصیل کرده ام و با افتخار از کارگران شرکت تراکتورسازی تبریز بوده ام. در واقع من وآقای ناصر هاشمی و آقای مجدآبادی هر سه در این مجموعه همکار بودیم. فعالیت هنری خود را تقریبا از سال ۱۳۷۷ و با مرحوم آقای منوچهر طهماسبی ومجموعه نمایشی فراموشی شروع کرده ام و تا این لحظه که در خدمت شما هستم تا جایی که در توان داشتم و دعوت به کار شده ام، در خدمت همشهریان عزیزم بوده ام.

ساقی آذربایجان: در این مدت حدود دو و نیم دهه فعالیت در عرصه بازیگری در چند اثر هنری ایفای نقش کرده اید؟

ریاحی: هر جا که نیاز به حضور و ایفای نقش بنده بوده هیچ گاه پا پس نکشیده ام و قریب به بیش از ۱۵ سریال تلویزیونی حضور داشته ام، البته ناگفته نماند که بجز سریال در برنامه هایی نظیر ضرب المثل و مجموعه نمایشی فراموشی هم ایفای نقش کرده ام. در کنار این نمایش های استودیویی هم برای شبکه استانی سهند کار کرده ایم و در حال حاضر هم ایفای نقش در نمایش های استودیویی ادامه دارد.

ساقی آذربایجان: و رابطه تان با شبکه استانی سهند؟

ریاحی: الله بیر بیریمیزه چوخ گورمسین! شبکه سهند که برای شهر خودمان است اما اگر بخواهم رک بگویم اکثرا فضای ادارات آلوده به مافیا و باندبازی است و حس می کنم که قدری بی مهری نسبت به بازیگران با تجربه تر و قدیمی وجود دارد. همان هایی که در این عرصه زحمت کشیده اند و خاک صحنه خورده اند، بهرحال ما قدیمی ها جزو سرمایه های هنری این شهر و مجموعه شبکه استانی سهند هستیم و برای تبحر در این عرصه هزینه های بسیار شده است و حیف است که این نفرات به فراموشی سپرده شوند. خود من در این چند سال از سوی این شبکه دعوت به کار نشده بودم و اخیرا این اتفاق صورت گرفته است و در کل موضوعاتی هست که سبب دلخوری می شود.

ساقی آذربایجان: به دعوت شبکه استانی سهند اشاره کردید، موضوع دعوت چه بود و آیا فیلم جدیدی در مرحله تولید و پخش است؟

ریاحی: اگر به خاطر داشته باشید مجموعه دسترخان ۱ عید نوروز از شبکه استانی پخش شد و برای مجموعه تلویزیونی دسترخان ۲ دعوت به کار شدم که به کارگردانی خانم امینی و آقای پورستار قرار است عید نوروز امسال روی آنتن برود. البته در حال حاضر هم با همکاری آقای عطایی در حال تولید یک برنامه استودیویی تحت عنوان قیش گئجه لری هستیم که با مضمون طنز اجتماعی و انتقادی در شبهای ماه زمستان روی آنتن می رود و فعلا در حال ضبط است.

ساقی آذربایجان: در حوزه تئاتر هم فعالیتی داشته اید؟

ریاحی: البته عمده فعالیت های هنری ما بیشتر از تلویزیون در صحنه تئاتر بوده است. البته وقتی تئاتر می گویم نه تئاتر به مفهوم کلاسیک آن، بلکه به صورت نمایش در صحنه بود و به صورت یک گروه با حضور ناصر هاشمی، هاشم چاووشی و آقای مجدآبادی که بعدها آقای چاووشی از گروه جدا شدند و نخواستند که دیگر روی سن نمایش اجرا کنند و ما سه نفر تا زمان کرونا ادامه دادیم. کرونا که آمد بساط کار ما هم جمع شد.

ساقی آذربایجان: در دوره کرونا که به جهت رعایت پروتکل های بهداشتی به اصطلاح خودتان بساط کارتان جمع شد، حمایت های صورت گرفته از سوی نهادهای ذیربط قابل قبول بود؟

ریاحی: اصلا حمایتی نبوده که قابل قبول یا رد باشد! به یک تعداد از همکاران مبالغ خیلی ناچیز و جزیی داده شد که البته بنده از این مبالغ ناچیز هم محروم بودم. گویا جزییات کمک هم هر شش ماه یکبار یک میلیون تومان بوده و خودتان مستحضرید با این وضع تورم و بالا رفتن قیمت ها یعنی تقریبا صفر! به همین دلیل است که می گویم هیچ حمایتی صورت نگرفته است. ما با عشق مردم تا این لحظه در این عرصه سرپا مانده و فعالیت کرده ایم. من ۲۴ سال پیش در مجموعه بلوک ۵۵ فعالیت کرده ام و این مجموعه اولین سریال تلویزیونی بنده می باشد که در آن نقش مش قدرت را بازی می کردم و هنوز بعد از ۲۴ سال اهالی تبریز مرا بنام مش قدرت صدا می زنند و همین عشق است که در این دو و نیم دهه فعالیت هنری هنوز بارقه امید را در دلمان نخشکانده است و من شخصا هیچ بی مهری از این مردم ندیده ام.

ساقی آذربایجان: فضای هنری تبریز را به جهت کمی و کیفی در مقایسه با سایر استان ها چگونه ارزیابی می کنید؟

ریاحی: اگر بخواهم صریح بگویم در تبریز ارزشی برای هنر و هنرمند قاِئل نمی شوند، خدا حفظش کند آقای چاووشی یک جمله ای داشت می گفت که از زنجان به سمت تهران به ما می گویند هنرمند و از زنجان به این سمت دلقک! کافی است میزان تولید فیلم و سریال را نه با پایتخت که با همین استان های همجوار مقایسه کنید، آن وقت متوجه میزان عقب ماندگی تبریز در این حوزه می شوید.

ساقی آذربایجان: بهترین اثری که به زعم خودتان در آن ایفای نقش کرده اید؟

ریاحی: بخواهم نظر شخصی خودم را بگویم، یکی سریال بلوک ۵۵ است که به اقتضای زمان خودش یک مجموعه آموزشی بود در رابطه با اصول آپارتمان نشینی. از دیگر آثار خوبی که بخاطر دارم فیلم عباد قباد و سریال نامزد که با آقای عطالو کار کردیم انصافا مجموعه های پرمخاطب و جذابی بودند. مجموعه های سوبایلیق و گروه ۲۰ هم از مجموعه های جالب و خاطره انگیز بودند. البته ناگفته نماند که آثاری هم بوده اند که علی رغم ایفای نقش در آن ها چندان باب میلم نبوده اند. اما بخواهم در مجموع اشاره کنم مجموعه عبادقباد و سریال سن سیز به کارگردانی آقای شفیق دو اثری هستند که بیش از سایر آثار به آن ها علاقمندم، هر چند که در سریال سن سیز هم حضور نداشتم. البته قرار بود در این سریال هم حضور داشته باشم و حتی یک سکانس هم از بنده ضبط شد اما بدلیل عمل جراحی دیسک امکان ادامه فعالیت در این سریال مقدور نبود.

ساقی آذربایجان: موضع تان در رابطه با حوادث اخیر چیست؟

ریاحی: حوادث تلخ و ناگواری بود، ملت ما برازنده این مدل برخورد و این همه مشکلات اقتصادی نیست. نمیخواهم یک کاسه کنم و کل عملکرد مسئولان را سیاه و سفید ببینم، اما کوته فکری و کم خردی برخی از مسئولان باعث می شود مسائلی بوجود آید که بعدها جمع کردنش کار مشکلی می شود. مسئولان باید بیش از گذشته گوش شنوا برای شنیدن مشکلات مردم و حل آن ها داشته باشند، اولین اقدام در رابطه با حل مشکل شنیدن درست آن است. اگر کسی و یا مسئولی خود را به نشنیدن بزند، در نتیجه نمی تواند راه حلی هم برای آن پیدا کند. چون در واقع صورت مسئله پاک شده است. آیا مشکل جامعه ما دو تار موست؟ مردم به این نظام و به این کشور علاقمندند، و بخش قابل توجهی از امورات نیاز به اصلاح دارد و باید فکری به حال آن کرد. اگر مسئولان هم به اندازه ما به این آب و خاک علاقمندند، باید گوش شنوا داشته باشند.

ساقی آذربایجان: بیشتر دوست دارید آثار تولیدی در چه مایه هایی باشد؟

ریاحی: انتخاب همیشگی من طنز است، جامعه ما جامعه غمگینی است و نیاز به طنز در آن بیش از اندازه احساس می شود. البته منظورم از طنز، طنز فاخر است و این با لودگی و دلقکی تفاوت دارد و باید محتوای آموزنده داشته باشد. در قالب طنز هم می شود درد مردم را گفت.

ساقی آذربایجان: و سخن پایانی:

ریاحی: انتظارمان در حوزه هنر آن است که مسئولان بهای بیشتری به هنر و هنرمند بدهند، شما اگر تاریخ را نگاه کنید حتی دیکتاتوری مثل هیلتر هم ارزش هنرمندان را حفظ می کرد. باید تا این پیشکسوتان ما زنده هستند، آن ها را دریابیم و نه اینکه منتظر باشیم تا بمیرند، بعد برایشان مراسم تجلیل برگزار کنیم. هنرمندی که از صحنه هنر دور بماند، یعنی مرده است! آخر و عاقبت هنرمندان استانی را ببینید، من به این جوانانی که علاقمند به حرفه بازیگری هستند هم همیشه میگویم که متکی به درآمدهای این حوزه برای امرار معاش نباشید که نهایتا می شوید یکی مثل مرحوم خیری که ۲۵ سال بدون بیمه برای صداوسیما زحمت کشید و همه آن سال ها بصورت ساعت کاری فعالیت کرد./ گفتگو: وحید خدادادی

About Author