آرامگاه شمس تبریزی،نماد ظرفیت فرهنگی و عرفانی آذربایجان غربی

آرامگاه شمس تبریزی از مکان‌های گردشگری و زیارتی آذربایجان‌غربی در شمال این استان و در شهر خوی است که مدفن شمس تبریزی شاعر صوفی قرن ششم و مراد مولانا در آنجا قرار دارد که می‌توان آن را نماد ظرفیت فرهنگی و عرفانی این منطقه قلمداد کرد.
به گزارش ساقی آذربایجان، شمس الدین محمد بن علی بن ملک داد تبریزی که بنا بر اشاره های تاریخی به احتمال زیاد در سال ۵۸۲ هجری قمری به دنیا آمده بود و طبق شواهد تاریخی در نیمه دوم قرن هفتم نیز از دنیا رفته که قرائن متقنی مبنی بر دفن این عارف نامی در خوی وجود دارد.
کتاب “مقالات شمس” از این عارف سده های پیشین ایران زمین شامل مطالب ارزنده ای با موضوع عرفان است؛ این کتاب سوال و جواب های شمس و مولانا و مریدان و منکران آنان را در بر می گیرد و توسط شاگردان وی گردآوری شده‌است.
طبق قرائن ادبی موجود و اشعار متعدد به جا مانده از مولانا جلال الدین محمد بلخی، شمس تبریزی، روحیه و نگرش اندیشمند نابغه‌ای مثل مولوی را متحول کرد و از مولوی عابد، یک عارف عاشق ساخت.
حضور شمس تبریزی باعث غلیان چشمه شعر مولوی می شد و غیبت وی، زبان مولوی را گنگ می کرد؛ مولوی در سایه محبتی که نسبت به شمس داشت، مطلبی عالی را با مثالی لطیف بیان می‌کرد.
روحیه و ارادتی که مولوی نسبت به شمس داشت، باعث شد تا وی از وابستگی دنیوی جدا شود و به همین خاطر، شمس جایگاهی ارزنده در ادبیات عرفانی ایران زمین و البته در بین ادیبان و ادبیات پژوهان دارد.
وجود مزار این عارف نامی در خوی سبب شده تا سالانه همایش شمس و مولانا در این شهرستان شمالی آذربایجان غربی برگزار شود که هفتمین دوره آن از روز گذشته (هفتم مهرماه ۱۴۰۰) در حال برگزاری است.

“شمس” محور دیپلماسی فرهنگی در ایران می تواند قرار گیرد
رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ایران نیز در این باره معتقد است: شمس تبریزی می‌تواند محور فرهنگ گفت‌ و گو و دیپلماسی‌ فرهنگی در ایران، جهت نیل به توسعه این کشور قرار بگیرد.
حسینعلی قبادی افزود: شمس و مولانا نماد صلح و اندیشه برتری انسانیت و گفت و گو هستند و در این عوامل نشانه‌های برتری برای محوریت قرار گرفتن در حوزه دیپلماسی فرهنگی وجود دارد.
وی اضافه کرد: دیپلماسی علمی و فرهنگی در ایران و جهان می‌تواند مقدم بر عرصه سیاست و اقتصاد در این کشور شده و موجبات توسعه را بهتر به پیش ببرد.
وی شمس و مولانا را نماد تمدنی علوم انسانی دانست و افزود: رسالت سترگ آنها، کاهش فاصله با خداوند و بهره‌گیری از فیوضات و کمال الهی بود.
وی اظهار کرد: غزلیات شمس به مثابه نمایش نامه‌ای است که شمس را قهرمانی اسطوره‌ای به نمایش گذاشته و مولانا را در محور این بحث در پی دارد.

مزارهای شمس و مولانا، پیونددهنده ظرفیت گردشگری ایران و ترکیه است
رییس گروه دوستی ایران و ترکیه و نماینده مردم خوی در مجلس شورای اسلامی نیز دراین باره اعتقاد دارد که مزارهای شمس و مولانا در خوی و قونیه پیوند دهنده و ظرفیت بی‌نظیر گردشگری بین ۲ کشور است که باید از این ظرفیت بسیار بیشتر از گذشته استفاده شود.
عادل نجف زاده اظهار داشت: ظرفیت‌های ارزشمندی بین ۲ کشور ایران و ترکیه در حوزه‌های صنعتی، گردشگری و اقتصادی وجود دارد که با بازگشایی مجدد مرز رازی – کاپی کوی انتظار می‌رود تعامل بین ۲ کشور بیش از پیش افزایش یابد.
وی با بیان اینکه شهر خوی به عنوان مدفن شمس تبریزی و شهر قونیه به عنوان مدفن مولانا می توانند نقش بسزایی در مناسبات فرهنگی بین ۲ کشور ایفا کنند، اضافه کرد: عاشقان شمس و مولانا از سراسر جهان برای زیارت این ۲ عارف شهیر شتافته و حلقه های وصل مهربانی و عشق را برای جهانیان به ارمغان خواهند آورد.
البته در کنار این اهمیت، کارهایی نیز در راستای استفاده از ظرفیت گردشگری مزار شمس تبریزی در خوی برداشته شده که هرچند کافی نبوده ولی می توان آن را حرکتی روبه جلو در استفاده از این ظرفیت فرهنگی عرفانی دانست.

اختصاص ۱۵۰ میلیارد ریال برای اجرای پروژه شمس تبریزی
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی گفت: ۱۵۰ میلیارد ریال اعتبار برای اجرای طرح مجتمع فرهنگی و تاریخی شمس تبریزی در خوی طی سال جاری تصویب شد.
جلیل جباری افزود: با تخصیص این اعتبار اقدامات لازم برای امضای قرارداد با پیمانکار و آغاز عملیات عمرانی اجرای این طرح مهم آغاز می‌شود.
وی ادامه داد: این طرح در مساحتی بیش از سه هزار مترمربع اجرا شده و پیش‌بینی می‌شود پس از اتمام طرح، این مکان به یکی از مکان‌های جذاب برای گردشگران تبدیل شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی با اشاره به اینکه این نهاد آماده همکاری با سایر نهادها از جمله شهرداری خوی در چارچوب ضوابط قانونی در این زمینه است، گفت: دولت از منابع خود مبالغی به شهرداری خوی پرداخت کرد تا اقدام به آزادسازی یک پلاک باقی مانده در حریم این اثر تاریخی کند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی جباری افزود: مجموعه فاخر فرهنگی وتاریخی آرامگاه شمس تبریزی خوی در مساحت هفت هزار متر مربع و زیربنای سه هزار و ۲۰۰ مترمربع شامل فضاهای نمایشگاهی، موزه، آمفی‌تئاتر، کتابخانه، واحدهای پژوهشی، واحدهای خدمتی و رفاهی و محوطه باز فضای سبز و آب‌نما در حال اجراست.
به گزارش ایرنا، این ظرفیت فرهنگی که در زبان ادیبان و ادبیات شناسان ایران و بسیاری از کشورهای منطقه جاری و ساری است، می طلبد تا نگاه ویژه ای به آن صورت گیرد که در آن صورت می توان، مزار شمس تبریزی در خوی را به عنوان یکی از جاذبه های مهم برای گردشگران در دوران پساکرونا معرفی کرده و از این ظرفیت برای شناساندن بیشتر ایران و آذربایجان غربی بهره برد.

About Author