فدرالی‌کردن کشور، چرا که نه!

عضو کمیسیون امور داخلی و شوراها در مجلس شورای اسلامی از تهیه طرحی به منظور انتخاب وزرای منطقه‌ای با هدف تمرکز‌زدایی و هماهنگی برای پیگیری مشکلات برخی از استان‌ها در سطح ملی، خبر داده است.
پیش تر و در جریان سه دوره تبلیغات ریاست جمهوری، طرحی از سوی محسن رضایی مبنی بر ایالتی کردن اقتصاد کشور در قالب شعارهایش گنجانده شد که آن گونه که باید اعتنایی به آن نگردید! حال به نظر می رسد مجلس در صدد عملیاتی کردن چراغ خاموش این طرح است، البته آن چه در کمیسیون فوق مطرح گردیده در واقع شکل تعدیل شده و تقلیدی ضعیف از آن چیزی است که محسن رضایی مطرح کرده بود!
از سویی بالاخره پای وی به پاستور باز شده و در پست تخصصی خود که به اصطلاح همواره بر آن تاکید داشت، فعالیت خواهد کرد. با این حساب و در نظر گرفتن طرح مجلس می توان امیدوار بود که وی نیز به‌عنوان معاون اقتصادی رئیس‌جمهور برنامه‌‌اش برای ایجاد ایالت‌های اقتصادی را تحقق بخشد.
در ‌این‌ بین مجلس در اقدامی پیش‌دستانه با تقلیدی ضعیف از ایده محسن رضایی به دنبال تمرکز‌زدایی در اداره اقتصادی کشور است. البته آن چه در طرح مجلس یه چشم می خورد بر این منوال است که در هر چند استان یک وزیر منطقه‌ای تعیین شود که مسئول هماهنگی و پیگیری برای حل مشکلات آن چند استان در زمینه‌های مختلف نظیر مسائل آب، محیط زیست و حتی مشکلاتی که با کشورهای همسایه داریم، باشد!
طرح هایی از این دست در دولت حسن روحانی هم با نام اداره منطقه ای کشور و تقسیم ایران به ۵ منطقه مطرح شد که نهایتا رحمانی فضلی را با کارت زرد مواجه کرد. حال خود مجلس در این راستا پیشگام شده که می شود با بررسی و رفع معایب آن اقداماتی جدی در مسیر فدرالیسم اقتصادی برداشت.
فدرالیسم، نظامی بر مبنای قواعد دموکراسی و نهادها و سازمان‌هایی است که در آنها قدرت اداره کشور، بین حکومت‌های ملی و ایالتی یا استانی تقسیم می‌شود. اجرای تمام و کمال فدرالیسم به شکلی که در کشورهایی نظیر آمریکا هم شاهد آنیم، شاید به جهت ملاحظات امنیتی و اقتضائات جغرافیایی و سیاسی خاورمیانه در این برهه نشدنی و نوعی ریسک امنیتی باشد، اما اجرای چنین قانونی در حوزه های اقتصادی و اجتماعی قطعا اقدام مبارکی خواهد بود.
گرچه ایران یک واحد کلی است، اما به جهت ملاحظات اجتماعی و فرهنگی در بر گیرنده اقوام مختلف است که هر کدام سبک و سیاق و توانمندی های خاص خود را دارند و البته شرایط اقتصادی و آب و هوایی مخصوص به خود را. یعنی سیاستی که قرار است به لحاظ زیست محیطی به عنوان مثال در سیستان یا سمنان اجرا شود، در شمال غرب کشور به دلیل شرایط متفاوت آب و هوایی مقدور نخواهد بود. اینکه امروز خوزستان بر روی منابع عظیم نفتی قرار دارد و از حل مشکلات بسیار ناچیزش عاجز است، همین تمرکز قدرت در پایتخت است.
همین دیروز بود که خبر خروج روزانه دو میلیون کنسانتره مس از آذربایجان از سوی بیگی داده شد که تخصیص حتی بخشی از درآمد این حوزه می تواند بسیاری از مشکلات خطه آذربایجان را حل و فصل نماید. مورد دیگر در مورد تصمیماتی بود که استانداران عاجز از اتخاذ آنند و در فقره کرونا و اعلام وضعیت قرمز وقتی از استاندار خواستیم تا دستور محدودیت های کرونایی را صادر کند، پاسخ گرفتیم که نیازمند موافقت تهران هستیم! یعنی اگر شما در اینجا در بدترین شرایط هم قرار داشته باشید، باید عالیجنابان پایتخت نشین در مورد شما تصمیم بگیرند که این نوع سیاست بی معناست.
امیدواریم نمایندگان در مجلس و شخص محسن رضایی در این فرصت به وجود آمده از همه توانشان برای ایجاد فدرالیسم اقتصادی و اجتماعی بهره جویند!

About Author