مرگ دریاچه ارومیه با تداوم کشاورزی سنتی

کشاورزی سنتی و نبود بهره وری از منابع آب و خاک موضوعی است که از ۲ دهه قبل با بروز بحران کم آبی دریاچه ارومیه مورد انتقاد کارشناسان آب، محیط زیست و حتی بخش کشاوزری بوده و بسیاری از صاحب نظران، کشاورزی دانش بنیان را حلقه مفقوده این بخش و راهکار حل مشکلات می‌دانند.
۵۸ درصد از سطح ۸۰۰ هزار هکتاری اراضی کشاورزی استان آذربایجان غربی در زیر حوضه دریاچه ارومیه قرار دارد، ۸۰ درصد باغات و ۶۰ درصد از زراعت باغی این استان در این حوضه و در ۹ شهرستان مجاور دریاچه قرار گرفته است.
این موضوع چه از نظر، زیست محیطی، کشاورزی، گردشگری و اقتصادی، زندگی روستانشینان حاشیه دریاچه ارومیه را تحت تاثیر قرار داده است چرا که شرایطی که از تحولات دریاچه ایجاد می شود دارای اهمیت ویژه است.
این اهمیت ناشی از اشتغال ۲۰۵ هزار خانوار استان در بخش کشاورزی و در کنار آن ارزش ۳۱۰ میلیارد ریالی ارزش تولیدات ناخص این استان در سال زراعی گذشته است.
بر اساس اظهارات کارشناسان هم اینک آبها و منابع زیرزمینی در برخی مناطق به علت مصرف بی رویه شورشده است هر چند در هفت محور که در ستاد احیای دریاچه ارومیه مصوب شده بود تلاش هایی برای کاهش مصرف آب انجام شده است.
اما نکته مشترکی که تمامی کارشناسان کارگروه نجات دریاچه ارومیه و ستاد احیا این روزها برآن تاکید دارند و بعد از چندین سال آزمون و خطا و اجرای مصوبات ۲۸ گانه ستاد به آن رسیده اند تا بتوانند طرح های اجرا شده برای احیای دریاچه را جامعیت و عینیت ببخشند، گسترش کشاورزی دانش بنیان و افزایش سواد علمی بهره برداران است تا به این طریق بهره وری از آب افزایش یابد.
طبق گفته های کارشناسان این بخش این اقدام در قالب فعالیت های نرم افزاری از این پس بعد از اتمام کارهای سخت افزاری، عمرانی و سازه ای پیگیری و اجرا می شود.
کارشناس سدسازی و معاون سابق برنامه ریزی قرارگاه خاتم الانبیا نیز با اشاره به لزوم مدیریت واحد و مقتدر در احیای دریاچه ارومیه می گوید: انتقال آب از یک حوزه آبریز به حوزه دیگر، اجرای پروژه های کلان در این زمینه در کشور و روند اجرای طرح احداث تونل انتقال آب از رودخانه زاب به دریاچه ارومیه که توسط قرارگاه خاتم الانبیا اجرا می شود از جمله اقدامات برای احیای این دریاچه است.
قهرمان زارع، می افزاید: علاوه بر مشکل دریاچه ارومیه، مشکل جنگل های ارسباران به دلیل عدم بهره برداری اصولی از معادن در استان مشاهده می شود که باید از سوی متولیان برای حل این موارد برنامه ریزی انجام شود.

About Author