مقدمه: در ادامه گفتگوبا روح الله رشیدی عضو شورای اسلامی شهر تبریز در خصوص مسائل مهم شورا و شهرداری و پروژه های مسئله دار در تبریز و … قسمت اول این گفتگو دو روز قبل منتشر گردید و اکنون قسمت دوم آن تقدیم حضور مخاطبین عزیز ساقی آذربایجان می گردد . قسمت بعدی این گفتگو نیز در شماره آتی روزنامه منتشر خواهد شد.

ساقی آذربایجان: وارد موضوع حیاتی دیگر یعنی بحث فاینانس مترو بشویم. در این زمینه اگر توضیحات کلی دارید بفرمائید تا وارد ریز مباحث بشویم؟

رشیدی: سابقه فاینانس به ادوار سابق شورا خصوصا دور چهارم آن باز می گردد و حتی در این دوره از دولت هم مجوز این کار را گرفته بودند که ادامه آن در شورای پنجم تا مراحل دیگر پیش رفت و در شورای ششم هم به صورت بسیار خفیف مطرح شد و این هم از همان مواردی است که باعث تخفیف جایگاه شورا بود و پیگیری و توافقاتی بدون اطلاع شورا صورت می گرفت و اگر برخی از اعضا از آن مطلع بودند از جایگاه شورایی نبوده و اقلا ما در جریان آن قرار نداشتیم. در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ طی نامه ای درخواست توضیح از مسئولان شهرداری کردیم و دوستان خودشان اقدامات لازم را انجام داده بودند و متاسفانه شورا را در مقابل عمل انجام شده قرار دادند! تیرماه امسال نامه نوشتیم و نهایتا مهرماه که به عنوان رئیس کمیسیون در سال سوم انتخاب شدیم، جواب کلی دادند. شهردار محترم برای اصل فاینانس لایحه ای به شورا نیاورده است و تنها لایحه تقدیمی برای دادن تضامین برای بازپرداخت سهم شهرداری است. مصداقا اخذ فاینانس از شرکت چینی برای خط ۲ متروی تبریز مجوز شورایی ندارد و فقط اجازه برای کلیت موضوع داده شده بود. وقتی به شهرداری اجازه می دهیم تا اوراق تامین کند این بدان معنا نیست که به هر طریق و از هر جایی! لایحه ای که قرار است شهرداری از قبل آن ۴۲۰ میلیون یورو تسهیلات دریافت کند نهایتا در ۲۹ آبان و در قالب یک برگ توضیح چند خطی و بدون ضمیمه و متن قرارداد به ما ارسال شد!

ساقی آذربایجان: و این نشانگر میزان ارزشی است که شهرداری برای شورا قائل است، یعنی توضیح چند خطی و یک پاراگراف! یعنی شهرداری صرفا یک پاراگراف برای شورا ارزش قائل است؟!

رشیدی: عرض کردم که روال به‌گونه‌ای شده که گویا اصلا قرار نیست شورا در جریان امور مهم و بزرگ قرار گیرد یا حداقل، اگر هم مطرح شد، در اطرافش بحث جدی‌ای صورت نگیرد. فاینانس هم‌ همین وضعیت را داشت. در حالی‌که این یک امر بدیهی است که باید این قرارداد و پیامدهایش برای اعضای شورا روشن باشد. قصه قصه من رشیدی نیست، صحبت از تعهد سنگینی است که ما برای آیندگان ایجاد میکنیم، پیگیری و اصرار ما برای تشکیل جلسات کمیسیون ها هم به سختی پیش رفت و نهایتا مشخص شد که شهرداری توان بازپرداخت و اجرای تعهدات این فاینانس را ندارد و از عهده ما خارج است، نشانه اش هم این است که همین حالا که ما هیچ تعهد خارجی نداریم نمی توانیم در حوزه مترو دست به نقد شویم و همین امر باعث اطاله پروژه و بالا رفتن هزینه ها می شود. شما ادعای بازپرداخت این فاینانس را دارید، ما می توانیم ماهیانه ۲۰۰ میلیارد تومان بازپرداخت انجام دهیم با فرض ثابت ماندن قیمت ارز، اگر چنین توانی دارید همین الان ماهیانه دویست میلیارد بدهید تا مترو را تمام کنند و دیگر چه نیازی به ایجاد تعهد بین المللی است؟ ما در پرداخت تعهدات غیر ارزی هم عاجزیم و مثال زدیم که در حوزه اتوبوسرانی قراردادی در سال ۱۴۰۱ منعقد کردیم برای خرید اتوبوس از قرار هر دستگاه ۵ میلیارد تومان، طبق این قرارداد باید همه اتوبوس ها را دریافت و همه پول آن را پرداخت می کردیم، که نتوانستیم و نهایتا به سال ۱۴۰۲ کشید و تبصره ای در این قرارداد بود که در صورت تاخیر در پرداخت از سوی شهرداری چنانچه نوسانی در حوزه ارز اتفاق بیافتد، مابه التفاوت آن از اتوبوسرانی اخذ خواهد شد، عدم پرداخت به موقع تعهدات باعث شد تا ما رقمی حدود ۸۰ میلیارد تومان اضافه بر قرارداد پرداخت کنیم و در نهایت با چانه زنی به ۵۰ میلیارد تومان رسید که هنوز تا این لحظه نتوانسته ایم آن را پرداخت نماییم. ببینید توان شهرداری تبریز مشخص است، ما هم آرزو داریم که منابع مالی ما آنقدر زیاد بشود که بتوانیم این عدد را تامین کنیم اما وقتی من واقعیت های شهر را می دانم و از منابع و درآمدهای آن اطلاع دارم چرا باید بخاطر اینکه صرفا این کارها در دوره من اتفاق بیافتد، به هر نحوی شهر را بدهکار کنم؟

ساقی آذربایجان: آیا با این رقم ۴۲۰ میلیون یورو می توان خط دو مترو را تمام کرد؟

رشیدی: خیر، طبق گفته خودشان تنها ۴۰درصد پروژه تمام خواهد شد و برای اتمام آن سی و چند همت دیگر پول لازم است! به گفته خود آقایان این مبلغ تنها کفاف فاز یک خط دو را می دهد و این در حالی است که طبق برآوردهای خود شهرداری با در نظر گرفتن وضعیت فعلی و به فرض آن که همین عدد بتواند کفاف تمام هزینه های خط دو را بدهد، تنها ۶ درصد از میزان جابجایی مسافر خواهد بود! پیشنهاد مشخص ما این بود که شما ابتدا خط یک را به صورت کامل تمام کنید تا مردم بتوانند از آن استفاده کنند و از قبل راه اندازی کامل خط یک بخشی از خطوط اتوبوسرانی خود را آزاد کنیم تا بتوانیم شبکه اتوبوسرانی خود را هم گسترش دهیم که قابل انعطاف است و می توانیم در این بخش با تعریف خطوط جدید و ایجاد خط های دوم و سوم برای اتوبوس های بی آر تی بخش شمال تا جنوب شهر را هم به هم وصل نماییم. اما صرفا با این بهانه که شما در مقابل توسعه شهر ایستاده اید، کسی به این پیشنهادات و مسائل گوش نکرد و همه چیز به آینده حواله شد. به رقم چند ماه پیش که یوان ۷۵۰۰ تومان بود رقمی حدود ۱۸ همت تسهیلات دریافت می کنیم که با احتساب هزینه های جانبی باید ۱۱ همت پرداخت کنیم و عزیزانی که از شهرداری آمده بودند اذعان داشتند که ما قادر به پرداخت چنین رقمی نیستیم، ولی شاید دولت زمانی گشایشی ایجاد کند و موضوع را به احتمالات واگذار می کردند و در آن جلسه گفتیم که دولت خود در پرداخت سهمش عاجز است، دولت مگر تاکنون چه کمکی به متروی تبریز کرده است؟ تخمین زده می شود که بجز این تسهیلات رقمی حدود ۳۷ همت دیگر پول لازم است! اگر شهرداری واقعا توان پرداخت ماهیانه ۲۰۰ میلیارد تومان به قیمت ارز امروز را دارد خب این رقم را ماهیانه به مترو تزریق نماید و دیگر چه نیازی به استقراض خارجی است؟

ساقی آذربایجان: اخیرا شاهد چهارشنبه سیاهی در تبریز بودیم و حواشی آن هنوز که هنوز است ادامه دارد. علی رغم آن که برف سنگینی در آن روز نبارید باز تبریز با آن همه آوازه و اعتبار به وضعی دچار شد که اخبارش حتی در رسانه های معاند خارجی هم منتشر شد، در این قضیه و حواشی بعد از آن مشخص شد که اعتراض و خواسته های قانونی اعضای شورا برای مجموعه شهرداری و شخص آقای شهردار محلی از اعراب نیست! حداقل انتظار مردم از یک شورای انقلابی احضار آقای شهردار و درخواست توضیح از بابت فجایع رخ داده بود. در جلسه شنبه بعد از آن اتفاق برخی از همکاران شورایی شما در نقش وکیل مدافع شهردار ایفای نقش کردند و شما و دیگر اعضای حاضر در آن جلسه را به بی قانونی متهم کردند، مشخصا آیا این قبیل رفتارهای شهرداری و شهردار با شورا برای تان آزار دهنده نیست؟

رشیدی: خیلی روشن است که بالاتر از اذیت است، چهارشنبه معروفی که از آن سخن می گویید نه تنها شهرداری که کل مجموعه مدیریت استان را به چالش کشید. تعارف که نداریم و می دانیم که شهر تبریز آمادگی لازم برای عبور از شرایط بحرانی را ندارد. این حکمت خداوندی بود که با یک برف چند سانتی ما را متوجه مشکلات بزرگی که داریم ، نماید. یک پدیده کم خطر برای ما در حکم امتحانی بود که در مجموع از آن نمره قبولی نگرفتیم و همه اینها برای آن است که کمی به خودمان بیاییم و آنچه آزار دهنده است نه صرفا اتفاقات آن روزکه نوع برخورد با افکار عمومی و شورا در حواشی بعد از اتفاق است. شهرداری از سال قبل روی موضوع محلول پاشی مانور داده بود وکل توجهات را به آن سمت معطوف کرده بود و خود را از هر تدبیر دیگری بی نیاز دیده بود و محلول مورد نظر هم با توجه به کاهش بارش ها چندان که باید مورد آزمون قرار نگرفته بود.

ساقی آذربایجان: آیا محلول فوق پیوست علمی داشت؟

رشیدی: وقتی اختراعی صورت می گیرد باید مستندات آن منتشر شود و ما در کمیسیون خدمات اعلام کردیم که این کار باید همراه با نمک پاشی، برف روبی همراه باشد تا بتواند جواب بدهد. راز شکست شهرداری هم همین اتکا به محلول پاشی صرف بود. بر اساس قانون ۵ عضو شورا میتوانند درخواست جلسه فوق العاده نمایند و این کار در اختیار هیات رئیسه نیست و موضع گیری همکاران اشتباه بود. حس کردم که آقای شهردار هم قبلا در جریان بودند که جلسه رسمیت نخواهد یافت و رفتار ایشان ناشایست و دور شان شورا بود.

ساقی آذربایجان: در آن جلسه موضوع استیضاح آقای شهردار از سوی یکی از اعضا مطرح شد، آیا این موضوع بعدا توسط اعضا پیگیری شد یا یک واکنش آنی به رفتار آقای شهردار بود؟

رشیدی: این مسئله موضوع هماهنگ شده ای نبود و قبلا صحبتی راجع به آن نشده بود و حاصل مشورت جمعی نبود و صرفا تحلیل شخص آقای دکتر بابایی اقدم بود. موافق این اظهار نظر نبودم چون بعدا تیمی که عمدتا به صورت هماهنگ و رپرتاژ گونه اخبار شهرداری را منعکس می نمایند، شروع به مظلوم نمایی کردند و یک سری کامنترها هم در فضای مجازی شروع به کامنت نویسی کردند و اصل موضوع گم شد.

ساقی آذربایجان: وقتی تبریز با یک برف چند سانتی چنین بهم می ریزد، چقدر برای بحران های بزرگ تر آمادگی دارد؟

رشیدی: ما از حیث تجهیزات مدیریت بحران و پس از بحران فقیر هستیم و دلیل این امر رهاشدگی شهرها و از سر واکردن آنها از سوی دولت های مختلف است. دولت ها هیچ نقشی را در این رابطه قبول نمی کنند و عمده ضعف در این بخش است.

/ گفتگو: وحید خدادادی

About Author