کفش تبریز و عدم توانایی مالی تولیدکنندگان !

اختصاصی ساقی آذربایجان/ گزارش از : وحید خدادادی

قدمتش را بیش از یک قرن تخمین می زنند و آوازه اش به ترتیبی است که با نام پرطمطراق تبریز عجین شده است. صنعتی که به واسطه وجود کارگاه های سنتی در اقصا نقاط شهر پا گرفته و به پشتوانه آن بزرگترین کارخانه چرم ایران در سال ۱۳۱۰ هجری در این شهر تاسیس شد و آغاز به کار کرد. پربیراه نیست اگر کفش چرم تبریز را یکی از نماد‌های افتخار برای این کهن شهر بدانیم.
در آخرین روزهای سال پیش، گزارشی در این روزنامه به چاپ رسید که اسباب تاسف بود هم برای فعالان این حوزه و هم برای دلسوزانی که دل درگرو این خطه و این صنعت دارند. گزارش حکایت از سهم قلیل و ۲ درصدی آذربایجان شرقی در صادرات کفش کشور داشت که به هیچ روی با این همه سابقه و آوازه نمی خواند. اهمیت موضوع ما را بر آن داشت تا ضمن تهیه یک گزارش مبسوط به دنبال چراهای موجود در این بخش باشیم. چرا با این همه آوازه هنوز در حوزه صادرات اندر خم یک کوچه ایم؟ چه موانعی بر سر راه صادرات و البته تولید وجود دارد؟ چرا تبریز آوازه کفش و چرمش چنان لالایی بخواند که امروز شاهد چنین وضعیت نگران کننده ای باشیم؟ از سویی چرا باید صادرات کفش شهری مثل قم که اساسا نام و آوازه ای در این حوزه بخصوص ندارد باید ۳۳ برابر تبریز باشد، همه این ها دست به دست هم داد تا چند و چون کار را از مسئولان امر جویا شویم.
جباریان فام رئیس اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان کفش آذربایجان شرقی در گفتگو با ساقی آذربایجان گفت: مطلب منتشره در رابطه با میزان ۳۳ برابری صادرات کفش قم نسبت به تبریز بدون منبع و ماخذ و غیر منطقی است. واقعیت این است که ما آمار رسمی از مبادی خروجی و گمرک نداریم. اما اینکه آیا آمار واقعی صادرات آذربایجان شرقی ۲ درصد است؟ خیر چنین چیزی نیست! ما نزدیک به ۵۰ واحد صنعتی بزرگ داریم که از این تعداد کمتر از ۲۰ واحد کارت بازرگانی دارند! مستحضرید که برای صادرات کفش و یا هر کالای دیگری نیاز به داشتن کارت بازرگانی است. اما باید عرض کنم که ما به کشورهایی نظیر عراق، افغانستان، آذربایجان، ارمنستان و پاکستان صادرات داریم و چون اعضای اتحادیه ما کارت بازرگانی ندارند، از مسیر پیله وری و حق صادرات مرزنشینان استفاده می کنند و این میزان صادرات قطعا در آمارهای رسمی دیده نمی شود. روزانه بالای ۵ کانتینر از خود تبریز کفش خارج می شود و در مرزهای پیله ور و به نام استان های دیگر صادر می شود مثل آذربایجان غربی، کردستان، خراسان شمالی و خراسان رضوی.
وی افزود: در رابطه با مسئله قم باید عرض کنم که اصلا چنین صنعتی را ما در این شهر نداریم و تمام صادراتشان دمپایی پلاستیکی است و جالب آنکه این محصولات بدون ایجاد ارزش افزوده برای کشور صادر می شود، مواد اولیه ای که در این دمپایی ها استفاده می شود کیلوئی ۲ دلار و ۳۰ سنت وارد می شود و حال آن که این کفش ها به کیلوئی ۲ دلار و ده سنت صادر می شود، یعنی حتی قیمت مواد اولیه آن هم تامین نمی شود! در مقابل کفش تبریز به کیلوئی حداقل ۱۵ دلار صادر می شود اما به روش پیله وری. (کارت پیله وری کارتی است که به مرزنشینان داده می شود تا به وسیله آن واردات و صادرات نمایند)
وی در رابطه با چرایی نداشتن کارت بازرگانی تولید کنندگان تبریز گفت: اکثر اعضای ما دارای واحدهای کوچک هستند و دولت برای حمایت از این واحدهای کوچک آن ها را از پرداخت مبلغ ارزش افزوده معاف کرده است و این واحدها به محض دریافت کارت بازرگانی شامل مالیات بر ارزش افزوده خواهند شد و این معافیت از بین خواهد رفت. از این رو این واحدها تمایلی برای دریافت کارت بازرگانی ندارند. در مقابل در شهر ۸۰ واحد بزرگ صنعتی وجود دارد و واحد کوچک تولیدی ندارند و همه دارای کارت بازرگانی و مجوز صادرات از مبادی رسمی هستند.
جباریان در رابطه با موانع صادرات گفت: متاسفانه به دلایل مختلفی بازرگانان خارجی تمایلی برای آمدن به کشور ما ندارند، بجز عراقی ها و افغانی ها! حال این پرسش مطرح می شود که در این شرایط راهکار چیست؟ راهکار این است که ما به این کشورها برویم، از طریق شرکت در نمایشگاه های خارجی و عرضه محصولات خود. همانطور که سال گذشته ما در نمایشگاه کیف و کفش ترکیه شرکت کردیم که منجر به افزایش صادرات ما گردید و موفق به صادرات کفش به کشور لیبی شدیم! این مطلب را به قدرت می گویم که کفش تبریز امکان رقابت با هر کشوری را در حوزه تولید کفش و کیفیت چرم دارد و این امکان از محل حضور در نمایشگاه های کیف و کفش در اقصا نقاط دنیا میسر خواهد بود.
وی در پایان در رابطه با دلایل عدم شرکت در این نمایشگاه های تخصصی گفت: توان مالی واحدهای تولیدی ما که عمدتا کوچک و متوسط هستند، امکان شرکت در این نمایشگاه ها را نمی دهد. در این رابطه لازم است تا دولت و مجموعه سازمان صنعت، معدن و تجارت حمایت های مالی لازم را جهت شرکت در این نمایشگاه های تخصصی فراهم نماید. همین بیخ گوشمان در ترکیه بعنوان رقیب ما در این حوزه دولت بخش عمده ای از این هزینه ها را تامین می نماید! در صورت تحقق این امر می توانیم شاهد افزایش چند ده برابری میزان صادرات و ارزآوری حاصل از آن در حوزه صادرات کفش باشیم.

About Author

وحید خدادادی

See author's posts