اختصاصی ساقی آذربایجان/ وحید خدادادی
سال ۹۹ بود که حمزه زاده مدیر کل میراث فرهنگی استان از ثبت ملی خانه باقرخان خبرداد! خانه ای تاریخی منتسب به باقرخان سالارملی به وسعت ۴۶۰۰ مترمربع در کوچه سالار دربندی تبریز در محله تاریخی خیاوان که علی رغم ثبت در فهرست آثار ملی سرنوشت نامیمونی داشته است. بی رحمی تبریز به آثار تاریخی اش مسبوق به سابقه بوده و همین امروز که این مطلب تحریر می شود، به جز این خانه تاریخی مجموعه های دیگری نظیر مقبره الشعراء و غسالخانه عمی زین الدین هم به این سرنوشت فلاک بار محکوم شده اند.
باقرخان ریاست مجاهدین محله خیاوان تبریز در دوره مشروطه را بر عهده داشت و همراه با ستارخان به جنگ مسلحانه با قشون دولتی که تبریز را در محاصره داشت، پرداخت و بعد ها در مجلس شورای ملی لقب سالار ملی را گرفت و این خانه بدلیل اینکه مرکز فرماندهی جبهه «خیاوان» در جنگ های ۱۱ ماهه مشروطه تبریز بوده است، به عنوان یک مکان- رویداد، ارزش صیانت و مرمت و بازسازی دارد. حال خانه ای با این عقبه تاریخی و سیاسی در نتیجه بیتوجهی مسئولان امر در طول همه این سالها، به زباله دانی و محل تجمع معتادان تبدیل شده و در آستانه نابودی کامل قرار دارد. به جهت اهمیتی که اماکنی از این دست دارند و قول های مکرر مسئولان مدیریت شهری و میراث فرهنگی در رابطه با تملک، صیانت، مرمت و بازسازی این خانه و تصویب بودجه ای جداگانه در سفر شهید جمهور به تبریز برای حل مشکلات آن به سراغ مدیر کل میراث فرهنگی رفتیم تا اخرین وضعیت این خانه فلک زده را از او جویا شویم.
وی در این رابطه به ساقی آذربایجان گفت: اگربخواهم به صورت کامل توضیح دهم وضعیت به این ترتیب است که تفاهم نامه ای میان ما و شهرداری تبریز بر اساس مصوبه شورای شهر امضا شده تا به صورت پنجاه پنجاه تملک نماییم! این مجموعه نزدیک ۵۰۰۰ متر است که ۳۸ نفر مالک دارد که از این تعداد سهم ۳۲ نفر خریداری شده است که می شود دو دانگ از شش دانگ این مجموعه! با تک تک این افراد مذاکره شده و در دفترخانه ۳۲ سند رسمی منتقل شده است، اکنون چهار دانگ باقیمانده که دست ۶ نفر است باقیمانده که حاضر به فروش با قیمت تعیینی کارشناس رسمی نیستند، حتی یکی از این مالکان بر علیه میراث و شهرداری طرح شکایت کرده است که مقام قضایی با توجه به قیمت تعیین شده ۳ کارشناس رسمی این شکایت را وارد ندانسته است و رای به نفع ما داده است. وقتی کارشناس رسمی برای ملکی تعیین قیمت می کند دیگر من حمزه زاده قانونا نمی توانم یک ریال بیشتر از قیمت فوق آن را خریداری نمایم که اگر چنین کاری بکنم باید در مقابل دستگاه های نظارتی پاسخگو باشم.
برای حل مشکل توامان نامه ای به دستگاه قضایی نوشته ایم که مالکان به قیمت تعیین شده کارشناس تمکین نمی کنند و منتظر رای و نظر مقام قضایی هستیم که در صورت اعلام رای به نفع ما مبلغ فوق را به حساب دستگاه قضایی واریز می کنیم و ملک مورد نظر را آزاد کنیم. مشکلی از بابت تامین منابع تملک نداریم و مبلغ آماده است و فقط مالکان تمکین نمی کنند.
وی در رابطه با برنامه های میراث فرهنگی در رابطه با شرایط بعد از تملک هم گفت: طرح بازسازی، مرمت و احیای خانه باقرخان توسط مهندس مشاور آماده شده است و این بنا بعنوان یک مرکز فرهنگی استفاده خواهد شد و محوطه ۴ هزار متری آن هم تبدیل به یک باغ ایرانی خواهد شد درست به شکل موزه قاجار.
وی در پایان گفت: برای مالکین اظهارنامه فرستاده ایم که بیایند و پولشان را بگیرند ولی متاسفانه تمکین نمی کنند!
نتیجه گیری: با توضیحات ارائه شده از سوی مدیر کل میراث به نظر می رسد که اهمیت موضوع می طلبد تا دستگاه قضایی با ورود به مسئله و حل این مشکل موانع موجود را رفع نماید تا بلکه بتوان با حفظ و احیای این خانه تاریخی بخشی از تاریخ این کهن بوم را زنده کرد.
پست های مرتبط
واکنش استاندار آذربایجان شرقی به دخالت نمایندگان در عزل و نصبها
ورودیهای تبریز؛ چالشهای قدیمی با راهحلهای ناکام!
کشف پنج تن کود شیمیائی یارانه ای قاچاق در بناب