پایان تراژدی برجام!

به گزارش ساقی آذربایجان، دو روز قبل، گزارشی در پایگاه خبری «واشنگتن فری بیکن» منتشر شد که نشان می داد برجام به پایان خود رسیده است. این پایگاه در گزارش خود، از برگزاری نشستی محرمانه با محوریت پرونده اتمی ایران در کنگره ایالات متحده خبر داد. طبق ادعای این رسانه آمریکایی، دولت بایدن در این جلسه به نمایندگان کنگره اطلاع داده که مذاکرات غرب با ایران برای احیای برجام به بن‌بست رسیده است.

چرا همه از برجام ناامید شده اند؟

به نظر می رسد با وقوع حوادث اخیر دیگر بر همه مشخص شده که برجام قابل احیاء نیست اما هیچ یک از طرفین شهامت اعلام رسمی آن را ندارند.

تا پیش از این، کنگره و سنای آمریکا مدعی بودند برجام قابل احیاء نیست اما شخص جو بایدن و بلینکن و اعضای تیم دیپلماسی دولت آمریکا معتقد بودند اندک روزنه هایی برای انعقاد یک توافق موقتی بین ایران و آمریکا وجود دارد. چند حادثه که در هفته های اخیر به وقوع پیوست نشان داد که دولت آمریکا نیز دیگر امیدی به احیای برجام ندارد.

یکی از این حوادث، عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری شانگهای بود که نشان داد ایران قصد نزدیکی اقتصادی به روسیه و چین را دارد و نمی خواهد حداقل در  زمینه های اقتصادی به غرب وابسته باشد. به جز این، سفر رئیس جمهور ایران به نیویورک و ملاقاتش با سران کشورها و سازمان های مختلف به خصوص رئیس جمهور فرانسه نیز باعث ناامیدی آمریکا شد. تیم بایدن امیدوار بود رئیسی در این مذاکرات نرمش نشان داده و خواسته های غرب را بپذیرد اما رئیس جمهور ایران نشان داد به هیچ وجه، حاضر نیست در مقابل خواسته های غرب کوتاه بیاید. همانطور که فریدون مجلسی، تحلیلگر مسائل بین الملل گفته غرب و آمریکا گمان داشتند که دیدگاه دیپلماتیک دولت جدید ایران همانند دولت قبل است، حال آنکه جناحی که قدرت را در ایران به دست گرفته اند نگاه کلاسیک و آکادمیک به مسائل نداشته و از منظر اعتقادی به مباحث روابط بین الملل می نگرند. این رویکرد در سخنرانی آقای رئیسی در سازمان ملل نیز به وضوح قابل مشاهده بود.

تحریم های نفتی و مبارزه جدیدی که آغاز شده است

به نظر می رسد آمریکا خود را برای آغاز عصر بدون برجام آماده کرده است. تحریم های نفتی اخیر بایدن علیه ایران به خوبی این نظر را تایید می کند. آمریکا به خوبی می داند مساله نفت برای ایران از تمام مسائل اقتصادی مهم تر است. کمپین فشار حداکثری ترامپ دقیقا همین بخش را مورد هدف قرار داده و تلاش داشت که بیشترین آسیب را به اقتصاد ایران بزند. بعد از خروج غیرقانونی ترامپ از برجام، ایران و اروپا تلاش کردند، خود، برجام را ادامه دهند اما ناتوانی اروپا از تضمین فروش نفت ایران درنهایت باعث شکست این طرح و خروج گام به گام ایران از برجام گردید.

همچنین بعد از پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری و آغاز مذاکرات احیای برجام، تیم مذاکره کننده آمریکا وعده داد که در صورت نرمش ایران، تحریم های نفتی ایران را کم می کند.

حالا تحریم نفتی ایران، شدیدتر از گذشته ادامه یافته است و این نشان می دهد که آمریکا بمب ساعتی برجام را راه انداخته و قلب آن را نشانه گرفته است. آنطور که الجزیره مدعی شده، این تحریم ها روابط اقتصادی ایران با چین، هند، امارات متحده عربی و هنگ کنگ را هدف قرار داده است. ترامپ روابط نفتی ایران با این کشورها و به خصوص شرکت های هندی و چینی را محدود کرده بود. جو بایدن در ابتدا این محدودیت ها را کم کرد و شرکت های هندی و چینی بار دیگر روابط خود را با ایران از سر گرفتند. بازگشت تحریم های نفتی به معنی بازگشت محدودیت ها و احیای همان مسیری است که ترامپ پیش گرفته بود.

برجامی که هیچ کس نمی خواهد مرگش را اعلام کند

این شواهد گویای این نکته است که هم ایران و هم آمریکا متوجه شده اند که مذاکرات برجامی به بن بست خورده است اما هیچ یک حاضر نیستند این مساله را رسما اعلام کنند چرا که می دانند در این صورت، باید منتظر عواقب آن باشند. پایان رسمی مذاکرات به این معنی است که ایران شروع به پیشرفت هسته ای می کند و آمریکا و سازمان ملل هم تحریم های بین المللی خود را مجددا اعمال خواهند کرد و این، به ضرر دو طرف است. به همین دلیل، عدم اعلام رسمی پایان مذاکرات برجامی به معنی بقای اندکی امید و احتمال گره گشایی در آینده است.

About Author