بودجه ریاضتی برای ۱۴۰۲

ساقی آذربایجان/ وحید خدادادی
دولت رئیسی دومین لایحه بودجه خود را با تاخیری بیست روزه تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد. لایحه بودجه امسال نسبت به سال های قبل متفاوت و مسیری پرسنگلاخ دارد از آن رو بحث بررسی دو مرحله ای آن موضوعیت دارد و دولت قصد دارد تا بودجه را در دو مرحله تبصره‌ها و منابع و مصارف به شکل کلان و سپس جداول و ریزبودجه را تحویل مجلس می‌دهد!
برنامه ششم توسعه یک سال پیش تمام شد و با توجه به پایان کار دولت حسن روحانی و روی کار آمدن دولت جدید، این برنامه یک سال دیگر تمدید شد. با فرض پایان یک ساله تمدید برنامه ششم دولت موظف بود تا پایان خرداد امسال برنامه هفتم را تحویل مجلس دهد. همزمان با تاخیر دولت در ارائه برنامه هفتم توسعه به مجلس و ماده۱۸۰ آیین‌نامه داخلی مجلس، قالیباف تاکنون ۲نامه به رئیس‌جمهور نوشته که در آن بر ارسال و اولویت بررسی لایحه برنامه ۵ساله هفتم تاکید شده است و درگوشی های راهروهای مجلس هم حکایت از تحریر نامه سوم دارد. از سویی ماده۱۸۲ همین قانون، دولت را مکلف می‌کند ۱۵آذر هر سال بودجه سال بعد را براساس برنامه پنج‌ساله ارائه دهد و بودجه مربوط به شرکت‌ها نیز باید یک ماه زودتر یعنی ۱۵آبان ماه ارائه شود که عملا با توجه به اتفاقات اخیر کشور و نیز عدم آماده سازی برنامه هفتم این اتفاق نیفتاد.
نکته اول آن است که با توجه به عدم تمدید برنامه ششم و عدم تدوین برنامه هفتم، جسارتا دولت اگر صلاح دیدند بفرمایند که لایحه بودجه ۱۴۰۲ را بر اساس کدام قانون تدوین و تحریر کرده اند؟ دولت با این کار توپ را به زمین مجلس انداخته و بایستی دید که آیا مجلس منتظر برنامه هفتم خواهد ماند یا مصوباتش را بر اساس قانون من درآوردی دولت صورت خواهد داد؟
نکته دوم در رابطه با خود لایحه بودجه است. آن چه در این رابطه اهمیت دارد آن است که دولت با چه منابع و مصارفی لایحه را به مجلس فرستاده است؟ پیش‌بینی دولت از نرخ ارز، افزایش حقوق‌ها، مالیات و عوارض و… چقدر خواهد بود؟ میزان کسری بودجه ۳۷۰ همتی قانون بودجه ۱۴۰۱ حاکی از این واقعیت است که تیم اقتصادی دولت در پیش بینی این موارد مسیر درستی را طی نکرده و تصوراتش باطل از آب درآمده است. از آن جایی که تبعات و آثار کسری بودجه به‌طور مستقیم و غیرمستقیم با روی آوردن دولت‌ها به منابع پرریسک، معیشت و زندگی و کسب‌وکار مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد و با توجه به عدم توافق بر سر مسئله برجام و تشدید تحریم ها این نگرانی در نزد افکار عمومی وجود دارد که سال آینده اوضاع اقتصادی کشور در صورت ادامه پیش بینی های نادرست، فلاکت بارتر شود. آنچه در این رابطه اهمیت دارد آن است که دولت و تیم اقتصادی آن باید به اصطلاح خوش خیالی را کنار می گذاشت و بودجه ۱۴۰۲ را بدون لحاظ برجام و توافق هسته ای، و به صورت ریاضتی البته برای نهادهایی که بودجه های غیرضروری دارند، می بست. بهتر بود تا دولت قبل از تحریر لایحه بودجه مسئولان این نهادها را دعوت و آن ها را متوجه شرایط حاد اقتصادی کشور و قطع درآمدهای نفتی می کرد و پیش پیش رخصت قطع و یا کاهش فاحش بودجه آن ها را گوشزد می کرد. با انتشار لایحه بودجه ۱۴۰۲ متوجه خواهیم شد که محل تامین منابع مالی دولت و پیش فرض های تدوین لایحه به چه ترتیب بوده و آیا باز مثل سال های گذشته بار کاهش درآمدهای نفتی روی مردم سنگینی خواهد کرد و یا طرفی دگر بسته است. در روزهای آینده و با رویت لایحه بودجه می توان در این رابطه نیز افکار عمومی را مطلع ساخت

About Author