از ابتدای بحران کرونــا، از مهم ترین دغدغه هایی که در گســتره ای جهانی به عنوان یک مسئله مطرح شد، شیوه کنش گری نهاد آموزش بود.
مسئله شدن نهاد آموزش در این دوره از چند سویه مورد توجه قرار گرفت؛نخست آنکه این نهاد به سبب ماهیت پیشرانی اش در تربیت نیروی انسانی و توسعه دانش، از محوری ترین نهادهای اجتماعی جهان مدرن محسوب می شود که بروز هرگونه خلل در فرایند آن در بلند مدت می تواند به توقف ویا کاهش سرعت روند توسعه کشور منجر شود.
یادگیری آنلاین و آمــوزش از راه دور به دارویی برای این همه گیری جهانی بی سابقه تبدیل شده اســت. گذر از یادگیری سنتی حضوری به آموزش آنلاین می تواند تجربه کاملا متفاوتی باشد که دانش آموزان و مربیان آنها باید خود را با آن وفق دهند.افت تحصیلی معلولی از علت ها مصطفی اقلیما، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی افت کیفیت آموزشــی در مدارس پرداخت و به بررسی و ریشــه یابی گفت: وقتی بحث کیفیت آموزش را مطرح می کنیم باید این افت کیفیت آموزش معلولی از علت هاست و بایدُنکته را در نظر بگیریم که بررسی کنیم که چرا به این نقطه رســیدیم؟ آیا از اول کیفیت آموزش درکشور بدین شکل بود؟ جواب به این سؤال منفی است.
این مدرس دانشــگاه افزود: اگر می خواهیم کیفیت آموزش افزایش یابد باید بــه فکر بالا بــردن درآمد معلمان باشــیم کــه بتوانند زندگی خود را بچرخانند. وقتی فردی از ســر ناچاری و بیکاری به شــغل معلمی حق التدریسی روی می آورد، چه انتظاری می توان از او داشت که کیفیت آموزش را افزایش دهد؟! معلم باید وقتی برای برطرف کردن مشکلات درسی شاگردان خود داشته باشــد نه اینکه برای کسب مایحتاج روزمرهخود به سمت مشاغل دیگر روی بیاورد.
مدرک گرایی بر نظام آموزشی حکم فرما است افت کیفیت آموزشــی اقلیما معتقد اســت که نباید معلمان را عامل افت کشور دانســت و می گوید: معلمان خود قربانیان سیستم آموزشی کشورهستند، سیستمی که اهمیت جایگاه معلمان و استادان را نمی داند. وقتی مدرک گرایی بر نظام آموزشی کشور حکم فرما می شــود چه انتظاری ازکسانی می توان داشت که تنها دارایی زندگی شان مدرک دانشگاهی استکه بدون کسب تجربه و یا دانش کافی به دست آمده است. نباید توقع داشت که شاگردان خوبی از زیر دست چنین افرادیخارج شوند لذا باید معلمان عشق به ارائه آموزش داشته باشند.
وی ادامه داد: باید هر معلمی در تخصص خود تدریس کند و به دبیری به منزله شغل ننگرد؛ بلکه به عنوان خدمت به جامعه تلقی کند. از سوی دیگر وزارت آموزش و پرورش حقوق معلمان را افزایش دهد تا دغدغه معیشت نداشته باشند و با میل و رغبت فراوان برای دانش آموزان تدریس کنند.
مقایسه آموزش مجازی ایران با سایر کشورهای جهان نظرسنجی بین المللی »آزمون پیزا ۲۰۱۸ »انجام گرفته از دانش آموزاندرباره رضایتشــان از توانمندی معلمان در آموزش های از راه دور نشــان می دهد که برخی کشورها از پیش توانســته اند معلمان را برای استفاده ازاینترنت و ابزارهای دیجیتال و همچنین شیوه های آموزش مجازی آماده کشورها همان هایی هستند که برای تجهیز مدارس در زمینه کنند، عمدتاپلتفرم های دیجیتال نیزتلاش های مؤثری انجــام داده اند اما توانمندی معلمان در این زمینه در بسیاری از کشورها به حد مطلوب نرسیده استحتی در کشورهایی همچون آلمان، فرانسه، ژاپن، ایتالیا و سوئیس کمتر از۵۰ درصد معلمان توانمندی های الزم در این زمینه را دارا بوده اند.
به طور کلی معلمان در بیشــتر نقاط دنیا هنوز آمادگی ورود به عرصه آموزش دیجیتــال را ندارند. این اطلاعات نشــان می دهــد فقط حدود۳۰ درصد معلمان در کشــورهای درحال توســعه توانایی ورود به عرصه آموزش های مجازی را دارا هســتند لذا بخش مهمی از برنامه کشــورهابرای بهبود آموزش های از راه دور در ســال های آینــده باید معطوف به توانمندسازی معلمان باشد.
اطلاعات ارائه شــده در گزارش »آزمون پیزا ۲۰۱۸ »نشان می دهد که فارغ از سطح توسعه یافتگی کشورها و کیفیت آموزشی آن ها عملکرد هرکشور درفراهم ســازی امکانات آموزش از راه دور پیش از شیوع ویروس کرونا مطابق باسیاست های خاص آن کشور در حوزه آموزش عمومی بوده است.
کشورهایی نظیر آلمان، فرانسه و ژاپن با وجود برخوردار بودن از سطح بالای آموزش عمومی، سرمایه گذاری چندانی در آموزش های دیجیتال واز راه دور انجام نداده اند به همین دلیل با وجود دسترســی نزدیک به ۱۰۰درصدی دانش آموزان بــه کامپیوتر و اینترنت، مــدارس و معلمان آن هاآمادگی مواجهه با شرایط پیش آمده در دوره ویروس کرونا را نداشته اند.
در این میان، معدود کشورهایی هستند که در زمینه آمادگی سیستم آموزشی و هم دسترســی دانش آموزان و ابزار یادگیری دیجیتال شرایط خوبی را دارند. کشورهای منطقه اســکاندیناوی و دول کوچک اروپایی،کشورهای پیشرفته شرق آسیا و برخی کشورهای نفت خیز عربی آمادگی بیشتری نسبت به سایر کشورها در این زمینه داشته اند.
کشورهای در حال توسعه در زمینه دسترسی دانش آموزان به کامپیوتردچار مشکل هستند و علاوه بر این بیشتر معلمان و اکثر مدارس آمادگی لازم برای ورود به عصر جدید آموزش را دارا نیستند با این تفاسیر می توان کشورها را به چهار دسته عمده تقسیم کرد: کشــورهای آماده و توانمند،کشورهای مستعد، کشورهای با آمادگی کم و کشورهای نا آماده.وضعیت ایران در آمادگی برای آموزش مجازی قضاوت دقیق در مورد آمادگی ایران برای ورود به آموزش های از راه دور به دلیل فقدان اطلاعات رسمی میسر نیست اما داده ها واطلاعات تخمینی نشان می دهد تا پیش از شیوع ویروس کرونا ایران مانند اکثر کشورهای درحال توســعه، آمادگی کافی برای ورود به آموزش های از راه دور را نداشته است.
باوجود دسترســی ۹۰ درصدی به اینترنت، دسترســی به ابزارهای الکترونیک یادگیری دیجیتــال در ایران ۶۰ تــا ۷۰ درصد تخمین زده می شود همچنین با توجه به عدم ارائه آموزش های مرتبط ضمن خدمت،آمادگی آموزشــی و فنی معلمان بــرای ارائه طرح درس هــای از راه دوردیجیتال همچون سایر کشورهای در حال توســعه بین ۳۰ ت ا ۴۰ درصدبرآورد شده است.
در زمینه دسترســی مدارس دولتی به امکانات آمــوزش مجازی نیز،امکانات مدارس محدود به تجهیز یک کلاس به امکانات آموزش دیجیتال بوده اســت ولی در عمده مدارس از این امکانات بــرای راه اندازی بخش آموزش های دیجیتال استفاده نشده است و اکثر مدارس آمادگی ورود به عرصه آموزش دیجیتال را نداشته اند./
About Author
پست های مرتبط
جنگ صندلی ریاست مجلس آغاز شد!
درگذشت پزشک زن بیمارستان شریعتی؛ مرگ یا خودکشی؟
حال ناخوش حمل و نقل عمومی و ریلی