آمارهای رسمی کشور نشان می‌دهد شمار مبتلایان به بیماری دیابت یا همان قند خون بالا، به نقطه‌ای رسیده است که اگر نگوییم امروز، حداقل در آینده‌ای بسیار نزدیک می‌تواند یکی از بزرگترین دل‌مشغولی‌های نظام بهداشتی و درمانی باشد.
اگر تا دو، سه دهه پیش، اطلاع و شیوع چندانی از این بیماری پنهان و خطرناک وجود نداشت، حالا دیگر بیشتر ایرانیان یک یا چند دیابتی در خانواده، اقوام و دوستان خود سراغ دارند.
به طور کلی بیماری دیابت نمادی از ناتوانی بدن در تولید یا جذب انسولین است؛ در واقع زمانی که بدن فرد نتواند به اندازه‌ی کافی انسولین تولید کند یا انسولین تولید شده را جذب و استفاده کند، آن شخص به دیابت مبتلا خواهد شد.
انسولین هم هورمونی است که لوزه‌المعده (پانکراس) در بدن تولید می‌کند. این هورمون، قند را از خون گرفته و به داخل سلول‌های بدن منتقل می‌کند تا بدن از آن قند به عنوان انرژی استفاده کند.
در مبتلایان به دیابت، یا میزان انسولین کم است یا انسولین به دلایل گوناگون تأثیر کافی ندارد و سلول‌ها نمی‌توانند قند موجود در خون را به درستی جذب کنند. در نتیجه، میزان قند یا گلوکز در خون بالا می‌رود و با گذشت زمان، این موضوع باعث آسیب‌های جدی و خطرناکی به برخی اعضای بدن می‌شود. همچنین دیابتی‌ها به دو دسته نوع اول و دوم تقسیم می‌شوند که اولی وابسته با تزریق انسولین است و دومی نیازمند مصرف مدوام داروهای کاهش‌دهنده قند خون. آمار جهانی دیابت به شدت متغیر و بعضا غیردقیق است؛ اما بررسی چندین مطالعه کیفی نشان می‌دهد که حدود ۴۸۳ میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا هستند و در سال ۲۰۱۹ میلادی بیش از چهار میلیون و ۲۰۰ هزار نفر به دلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست دادند.
افزایش شیوع بیماری دیابت در جهان در سال‌های گذشته، این بیماری را به بزرگترین همه‌گیری تاریخ بیماری‌های غیرواگیر تبدیل کرده است؛ چنانچه پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۴۵، شمار دیابتی‌ها به حدود ۷۰۰ میلیون نفر برسد.
اوضاع اما در ایران نیز نگران‌کننده است و با نتایج یک پژوهش گسترده و معتبر که در اکتبر (شهریور- مهر) ۲۰۲۱ منتشر شده، نگران‌کننده‌تر نشان می‌دهد. آمارهایی که هر از چندگاهی از سوی نهادهای مسئول و متخصصان منتشر می‌شود، از رشد خزنده و خاموش شمار مبتلایان به این بیماری در کشور حکایت دارد.
دکتر افشین استوار مدیرکل وقت دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت آبان‌ماه سال گذشته، شمار مبتلایان به دیابت را ۵/۵ میلیون نفر اعلام کرد و همزمان هشدار داد که هنوز ۲۵ درصد از مبتلایان، از بیماری خود خبر ندارند! به این ترتیب بدون محاسبه کسانی که نسبت به ابتلای خود ناآگاهند، حدود ۱۱ درصد جمعیت بزرگسال بالای ۲۵ سال کشور به دیابت مبتلا هستند.وی این را هم گفت که متأسفانه علاوه بر شیوع بالای بیماری، روند شیوع هم روند افزایشی است.
مقایسه آمار ۲۰ سال پیش دیابت در ایران نشان می‌دهد این بیماری در مدت یاد شده، رشد فزاینده‌ای داشته است. برای مقایسه تنها کافی است داده‌های منتشر شده سال ۱۳۸۰ را در مجله معتبر «دیابت و متابولیسم ایران» (با عنوان قبلی مجله دیابت و لیپید ایران) در نظر بگیریم و آن را با اوضاع امروز بسنجیم؛ نتایج پژوهشی با عنوان «همه‌گیری‌شناسی دیابت در ایران» که در شماره پاییز و زمستان ۱۳۸۰ مجله یادشده منتشر شد نشان می‌دهد دو دهه پیش، جمعیت دیابتی‌های ایران حدود ۱.۵ میلیون نفر بوده، حال آنکه این رقم اکنون حداقل به ۵.۵ میلیون نفر رسیده است.
About Author
پست های مرتبط
ابتلاء اقتصاد به آرتروز و پوکی استخوان در دولت رئیسی
حساب فرانسه، آلمان و انگلیس سر جای خودش است
پشت‌پرده افشاگری‌های اخیر، جنگ قدرت است