ضرورت راه‌اندازی سامانه بررسی وعده‌های دولت

مدیر طرح و برنامه اتاق بازرگانی ایران در یادداشت علی چاغروند آمده است: بررسی‌ها نشان می‌دهد در هیچ دوره‌ای متر و معیار مشخص یا شاخص تدوین شده‌ای برای بررسی میزان پیشبرد برنامه‌ها و وعده‌هایی که مسئولان و دستگاه‌های دولتی در ابتدای دوره مسئولیت در زمینه‌های مختلف ارائه می‌دهند، وجود نداشته است. برنامه‌ها و اهداف در زمان آغاز مسئولیت ارائه می‌شود و نه تنها در طول دوره گزارشی از میزان پیشبرد آن به مردم، بخش خصوصی، ذی‌نفعان و دیگر دستگاه‌ها داده نمی‌شود، بلکه در پایان دوره نیز ارزیابی‌ای از میزان تحقق آن صورت نمی‌گیرد.
این در حالی است که وعده وعید و گفتاردرمانی، علاوه بر اینکه اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی مسئولان و دستگاه‌های دولتی را نشانه می‌گیرد، منجر به کاهش مشارکت، افزایش هزینه و کاهش بهره‌وری در بخش‌های مختلف می‌شود.
در مقابل در صورتی که دولت برنامه‌محور باشد و گزارش برنامه‌ها و اقدامات برای مردم و بخش خصوصی قابل مشاهده و ارزیابی باشد، در وهله اول منجر به اعتمادسازی برای بخش خصوصی و در وهله دوم برای مردم و بخش عمومی می‌شود و نهایتا کاهش هزینه‌های دولت و افزایش اعتماد و مشارکت را در پی دارد.
آسیب وعده‌های بدون پشتوانه و برنامه‌های محقق نشده به قدری طی چند وقت اخیر در فضای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشور مشهود و پرهزینه بود که با آغاز به کار دولت سیزدهم، مورد تذکر رهبری نیز قرار گرفت و از سوی ایشان خطاب به دولت تاکید شد، برای وعده‌ها روزشمار تعیین شود و اگر مسئولان برنامه‎ای ارائه می‌دهند، تخمین زده شود چه مدت طول خواهد کشید و مورد به مورد اجرا شود. ایشان همچنین از دولت خواست در صورت عدم اجرای وعده‌ها و برنامه‌ها به مردم توضیح داده شود تا موجب سلب اعتماد نشود.
علی چاغروند گفت : عمل به وعده‌‎ها و پاسخگویی به مردم، در راستای دموکراسی از الزامات دولت‌ها برای پیشبرد اهداف است. گزارش دادن و تشریح کردن، از جمله جنبه‌های مهم پاسخگویی است که در کشورهای دیگر نیز در دستور کار مسئولان قرار دارد.
پاسخگویی بیانگر تعهد یک فرد یا دستگاه نسبت به انجام وظایف و مسئولیت‌هایی است که برعهده دارد و یا وعده داده است. پاسخگویی شفافیت ایجاد می‌کند و اعتماد به وجود می‌آورد. دولت وظیفه دارد با ارائه اطلاعات، مردم و ذی‌نفعان را از اقداماتی که انجام می‌دهد، آگاه کند و اطلاعات را به گونه‌ای در اختیار شهروندان قرار دهد که شفافیت ایجاد کند.
در این راستا، برنامه‌محور بودن دولت و رسیدن به نتیجه مطلوب و مورد انتظار تنها با ارائه گزارش‌های شفاهی در گفت و گوهای رسانه‌ای و نشست‌های خبری محقق نخواهد شد و اجرایی شدن آن نیازمند مکانیزم مشخص و اصولی برای پیشبرد اصولی و قدم به قدم برنامه‌ها و گزارش‌دهی دقیق است.
در صورت وجود چنین مکانیسمی، گفت و گوهای زنده و رسانه‌ای رئیس‌جمهوری و دیگر مسئولان دولتی به جای کلی‌گویی و صحبت‌های تکراری می‌تواند به فرصتی برای گزارش‌دهی دقیق و آماری و بررسی میزان پیشرفت برنامه‎ها و عمل به وعده‌ها براساس خروجی‌های قابل ارزیابی تبدیل شود و با احیای اعتماد عمومی، سرمایه اجتماعی دولت را نزد مردم و بخش خصوصی به طرز چشم‌گیری افزایش دهد.

About Author