چاقوی زنجان یکی از اصیل‌ترین صنایع دستی استان است این روزها وجود برخی مشکلات همچون ادامه‌دار بودن واردات چاقو‌های چینی، نوسانات قیمت مواد اولیه و تامین آن ناملایمی‌هایی را برای فعالان این عرصه وارد می‌کند.
به گزارش ساقی آذربایجان ، چاقوی زنجان به عنوان یکی از اصیل‌ترین صنایع دستی این استان مطرح است و شهرت و آوازه این صنعت حتی در خارج از مرزها نیز پیچیده است، هنری که قدمت چندین هزار ساله داشته و همواره هنرمندان خوش ذوق را به اشتغال در این بخش جذب کرده است و آنان توانسته‌اند با سلیقه خود فلزی که کاربردی ندارد را به عنوان یکی از پرکاربردترین وسیله‌ها تبدیل کنند.
در همین راستا در استان زنجان قریب به یک‌هزار و ۵۰۰ نفر در شغل چاقوسازی مشغول به کار هستند، هرچند که تعداد کارگاههای صنعتی چاقوسازی در استان انگشت شمار است و در گوشه گوشه شهر زنجان کارگاههای کوچک چاقوسازی به چشم می‌خورد که همچون میراثی ماندگار نسل به نسل منتقل شده و در دوران سخت کنونی نیز تا حدودی مستدام به کار خود ادامه می‌دهد.
اما در این روزها قیمت بالای مواد اولیه، قیمت افسارگسیخته ارز عرصه را برای هنرمندان این صنعت تنگ کرده است و بسیاری از هنرمندان نیز بنا به تحمیل شدن مشکلات عدیده اقدام به تعطیلی کارگاههای کوچک خود کرد‌ه‌اند و در نهایت رزق و روزی کارگران و فعالان در این صنعت قطع شده است.
از سویی دیگر در طول سال‌های اخیر واردات انواع کالا به کشور به حدی بالا رفته که حتی چاقو‌های بی‌کیفیت چینی نیز به عنوان یک کالا خود را در میان آن جا داده است و متاسفانه با نام و نشان زنجان در جای جای کشورمان پخش شده و در نهایت موجب بی‌رمقی هنرمندان و صنعت چاقوی این استان شد.
با تمام این‌ها رونق این هنر می‌تواند علاوه بر حفظ این میراث چندین هزار ساله سبب احیای آن در نقطه نقطه استان شود و قشر عظیمی از جوانان بیکار را به این رشته و صنعت مشغول نماید.
یکی از فعالان صنعت چاقوسازی در زنجان با اشاره به اینکه چاقوی زنجان به عنوان هنر اصیل در این استان مطرح هست اظهار داشت: در طول سال‌های اخیر ناملایمی‌های بسیاری بر هنر چاقوسازی استان تحمیل شده است. ظرفیت صنایع دستی خصوصا چاقوسازی در زنجان مغفول مانده است و حمایت خاصی از این صنعت انجام نمی‌گیرد، اکثر فعالان این رشته حتی از داشتن بیمه نیز محروم مانده‌اند.
وی با بیان اینکه مشکلات عدیده‌ای از جمله واردات چاقوی بی‌کیفیت چینی، نوسانات قیمت ارز و تاثیرگذاری بر قیمت مواد اولیه همواره پیش روی چاقوسازان زنجانی قرار دارد گفت: ورق استیل مورد نیاز از هند و دسته چاقو نیز از چین و اکراین وارد کشور می‌شود و با تغییر در نرخ ارز دگرگونی‌های قیمتی فراوانی به موارد مذکور نیز تحمیل می‌گردد.
این فعال صنعت چاقوسازی با اشاره به این که بیش‌تر هنرمندان چاقوساز در زنجان دارای کارگاههای کوچک هستند و به صورت جزئی و بر حسب نیاز مواد اولیه را تامین می‌کنند عنوان کرد: تامین مواد مورد نیاز به صورت عمده هزینه کمتری را بر فعالان این صنعت تحمیل می‌کند اما در صورت خرید جزئی قیمت مواد بسیار گران به دست تولید کننده می‌رسد.
در این راستا الناز خدایی‌فرد، معاون صنایع دستی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان با اشاره به اینکه کشف چاقو همراه با مرد نمکی شماره ۴ از معدن چهرآباد زنجان خود گواه قدمت چاقوسازی در این استان است، اظهار داشت: ساخت این چاقو به دوره هخامنشیان برمی‌گردد و این صنعت همچنان رواج داشته و تا امروز ادامه‌دار بوده است.
این مسئول با بیان اینکه هم‌اکنون بیش از یک هزار و ۵۰۰ فعال در صنعت چاقوسازی مشغول به کار هستند، خاطر‌نشان کرد: این تعداد چاقو ساز در ۸۰۰ کارگاه در سطح استان در حال فعالیت هستند. وی با بیان اینکه چاقو تولید شده در زنجان علاوه بر اینکه به استان‌های همجوار صادر می‌شود به کشور‌های دیگر نیز صادر می‌شود، افزود: کشور‌های امارات، عمان، سوریه، عراق و افغانستان از جمله کشور‌های هدف صادراتی چاقو زنجان است.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان با بیان اینکه چاقوی زنجان به ۱۷ دسته مختلف تقسیم می‌شود گفت: طراحی ظریف و خلاقانه، قدمت بالا، تیزی، آب‌دیدگی، استحکام تیغه و برخی از ویژگی‌های بارز دیگر سبب شده تا چاقوی زنجان متمایز نسبت به سایر تولیدات مشابه باشد.
وی عنوان کرد: بعد از صنعت فرش‌بافی صنعت چاقوسازی بیشترین ارز‌آوری را برای استان دارد با این حال تلاش بر این است تا مشکلاتی که گاها پیش‌روی تولید‌کنندگان این صنعت قرار می‌گیرد همچون کمبود مواد اولیه مرتفع شود و صنعتگران با چالش کمتری به تولید ادامه دهند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه استان زنجان در زمینه تولید صنایع دستی فلزی جزو پنج استان برتر در سطح کشور است، عنوان کرد: با توجه به رتبه‌ای که ما در کشور داریم از سال گذشته و شش ماهه نخست سال جاری اولویت و تمرکز این اداره کل بر روی چهار رشته چاقوسازی، مس‌گری، ملیله و انگشتر‌سازی بوده است.
خدایی‌فرد با اشاره به اینکه برای حمایت از فعالان تسهیلات قابل توجهی پرداخت شده بیان کرد: این تسهیلات در قالب تسهیلات ارزان قیمت خرید موارد اولیه، مشاغل خانگی، تسهیلات در خصوص زیان وارده از طریق کرونا، تبصره ۱۸ و سایر تسهیلات است که به متقاضیان پرداخت می‌شود که این تسهیلات تقریباً در ۷ قالب پرداخت می‌شود.
معاون صنایع دستی، اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان با بیان اینکه شیوع ویروس کرونا در استان ما سبب نشد که ما یکی از مهم‌ترین مشاغلمان که صنایع دستی بود را از دست بدهیم، گفت: اکثر صنایع دستی در استان فعال بوده و تعطیل نشده است.
وی عنوان کرد: در ایام دهه فجر نمایشگاه صنایع دستی در تهران برگزار خواهد شد که آثار هنرمندان زنجانی در این نمایشگاه حضور خواهند داشت.
همین‌طور معجونی، مسئول توسعه خوشه چاقوی زنجان در این باره اظهار داشت: هدف از توسعه خوشه چاقو در زنجان این است که بتوانیم در تامین مواد اولیه، توسعه ماشین‌‌آلات شبکه‌های بزرگ‌تری را تشکیل و دسترسی را برای فعالان چاقوسازی راحت‌تر کنیم.
About Author
پست های مرتبط
سبز پسته‌ای می‌‌خواهید یا آبی مدیترانه‌ای؟ ناقابل ۲۵۰ میلیون تومان
قتل فجیع سلطان زمین خواری تبریز!
موج مهاجرت پرستاران به کشور‌های خلیج فارس