کمبود نیروی کار در واحدهای تولیدی برون داد رویه نادرست مدیران صنایع

در سفر دوم رئیس جمهور به آذربایجان شرقی بود که برخی از کارآفرینان از نبود کارگر به ویژه کارگر ماهر در این استان سخن به میان آوردند و ادعا کردند در یافتن کارگر برای واحدهای تولیدی خود با مشکل مواجه شده اند و واحد یا واحدهای آنها با خطر تعطیلی روبروست.

طبق اعلام رسمی سازمان تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نرخ رسمی بیکاری در استان آذربایجان شرقی هفت تا ۱۰ درصد متغیر بوده و در فصول مختلف فرق می کند اما اینکه چرا این درصد بیکار جامعه تمایلی به اشتغال در واحدهای تولیدی کارگری ندارند نیاز به بررسی و کنکاش دارد.

زمانی که رئیس اتاق بازرگانی تبریز این موضوع را در محضر رئیس جمهور مطرح و اعلام کرد بیشتر واحدهای تولیدی در یافتن کارگر و به وِیژه کارگر ماهر دچار مشکل هستند شخص رئیس جمهور اظهار کرد که این اعداد ارقام باید از سوی سازمان آمار اعلام شود و جای بحث دارد.

موضوعی که در این میان بسیار مهم است و باید به صورت موشکافانه بررسی شده و دلایل آن کشف شود، تمایل نداشتن قشر بیکار جامعه در واحدهای تولیدی از یک طرف و نداشتن مهارت های لازم از طرف دیگر است که در هر ۲ این عوامل، اقتصاد و دلایل مادی نقش عمده ای دارند.

پایین بودن حقوق و دستمزدی که هم اکنون در واحدهای تولید به کارگران پرداخت می شود یکی از عمده دلایل بی میلی آنها برای اشتغال در این واحدهاست، هرچند این حداقل دستمزد از سوی دولت و شورای عالی کار تعیین می شود اما به عنوان حداقل حقوق است و هر واحدی متناسب با توان مالی خود می تواند تا چند برابر آن را پرداخت کند که متاسفانه چنین اتفاقی هرگز و در هیچ یک از واحدها انجام نمی شود.

ساعت کاری زیاد در طول روز و سختی کار در مقابل دستمزد پایین، کارگران شاغل در این واحدها را پس از یک سال به سمت شغل های دیگر و با اولویت شغل های کاذب سوق می دهد از این رو بیشتر افرادی که مجبور به ترک کار از واحدهای تولیدی می کنند عنوان می کنند که حتی دستفروشی نیز درآمد به مراتب بیشتری از کارکردن در کارخانه ها و واحدهای تولیدی دارد.

ساعت کاری زیاد در طول روز و سختی کار در مقابل دستمزد پایین، کارگران شاغل در این واحدها را پس از یک سال به سمت شغل های دیگر و با اولویت شغل های کاذب سوق می دهد از این رو بیشتر افرادی که مجبور به ترک کار از واحدهای تولیدی می کنند عنوان می کنند که حتی دستفروشی نیز درآمد به مراتب بیشتری از کارکردن در کارخانه ها و واحدهای تولیدی دارد.

ضمن اینکه این روزها، آگهی های زیادی در فضای مجازی و در و دیوار مشاهده می کنیم که محتوای همه آنها شبیه هم بوده و اعلام نیاز به کارگر ساده و ماهر در شغل های مختلف در کشورهای همسایه شده است و بازرسی میدانی نشان می دهد که برخی کشورهای همسایه از جمله امارات، عراق و ترکیه از ۴۵ میلیون تا ۸۰ میلیون حقوق و دستمزد با جای خواب و خوراک برای جذب کارگران ایران پیشنهاد داده اند در حالیکه در کشور خودمان این ارقام در بهترین حالت از ۱۲ تا ۱۵ میلیون تومان فراتر نمی رود و همین امر آغازی بر مهاجرت نیروی کار ساده و ماهر به کشورهای دیگر و حتی استان های همجوار از آذربایجان شرقی است.

واحدهای تولیدی آذربایجان‌شرقی با مشکل نیروی کارگری مواجه هستند

رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تبریز با مطرح کردن مشکل نیروی کارگری در استان، اظهار کرد: واحدهای تولید و صنعتی استان به شدت با مشکل تامین نیروی کارگری و متخصص مواجه هستند.

«یونس ژائله» ادامه داد: نیروی کار ساده و متخصص از جمله آهنگر، جوشکار آلومینیوم و تکنسین، در استان کم است یا اصلا نیست و بخش های مختلف استان به شدت نیاز به نیروی کارگری داشته و برای جبران این کمبود به سمت جذب بانوان به عنوان نیروی کار ساده روی آورده اند.

وی عمده علت کمبود نیروی کارگری و متخصص در استان را مهاجرت این افراد به کشورهای منطقه از جمله عراق و پاکستان برای انجام کار و دریافت دستمزد دلاری اعلام و اظهار کرد: اکنون بخش های مختلف اقتصادی استان با این مشکل دست به گریبان هستند.

رییس اتاق بازرگانی تبریز گفت: برخی افراد دارای مدارک تحصیلی دانشگاهی نیز به علت عدم تطبیق رشته تحصیلی آنان با فعالیت های تولیدی استان، رغبتی برای انجام کار کارگری نشان نمی دهند و در نتیجه به عنوان نیروی بیکار جامعه به دنبال شغل و کار مناسب خود هستند.

ژائله، ادامه داد: هم اکنون مقابل بیشتر واحدهای تولیدی و کارخانجات استان بنرهای جذب نیرو نصب شده و واحدهای تولیدی روزانه ۵۰ تا ۶۰ متقاضی را برای مصاحبه و جذب نیرو دعوت می کنند.

وی با اشاره به اینکه در مرداد ماه با وجود رکود اقتصادی، کارخانه ها و واحدهای تولیدی با کمبود سه هزار نیروی کار مواجه هستند، یادآور شد: حداقل حدود ۲۰ شرکت و واحد تولیدی با این مشکل مواجه هستند.

اینکه چرا در استان نیروی کار ساده و ماهر با کمبود مواجه شده دلایل مختلفی دارد که به برخی از آنها در ابتدای مطلب اشاره شد، اما عمده دلیلی که افراد جویای کار از آن به عنوان دلیل عدم تمایل به کار در واحدهای تولیدی استان نام می برند، پایین بودن دستمزد و نبود امنیت شغلی است.

شغل با درآمد بالا جذاب تر است

یکی از کارگرانی که در یکی از شرکت های صنایع غذایی استان مشغول به کار است با تایید عدم تمایل افراد بیکار برای اشتغال در این گونه واحدها، گفت: کار در این واحدها بسیار سخت است و بیش از نیمی از شبانه روز از وقت آدم در مسیر رفت و آمد و کارخانه گرفته می شود اما در مقابل حقوقی که دریافت می کنیم کفاف هزینه ها را نمی دهد از این رو یا باید به شغلی روی بیاوریم که درآمد بالایی داشته باشد یا اگر امکانش بود به خارج از استان و کشور برای کسب درآمد بیشتر برویم.

وی عنوان کرد: یکی از رفقایش که جوشکار ماهری است در یکی از شرکت ها با حقوق ماهیانه ۱۴ میلیون تومان مشغول بود اما به دلیل درخواست حقوق بیشتر، اخراج شد و در حال حاضر وی در عراق با حقوق بالای ۸۰ میلیون تومان مشغول کار شده است.

وی افزود: از کارآفرینان استان به دلیل تلاش هایی که برای استان و رفع بیکاری می کنند تشکر می کنم اما بهتر است این افراد برای جلوگیری از خروج نیروی کار از استان، دستمزدها را بالا ببرند و از میلیاردها سودی که می کنند سهم کارگران را هم بدهند.

همه افرادی که به کارکردن در واحدهای تولیدی با حداقل دستمزد تمایل ندارند به خارج از استان و یا کشور نمی روند بلکه به شغل های کاذبی که شاید اسمشان بد باشد روی می آورند و چند برابر یک کارگر ماهر درآمد کسب می کنند اما هستند بسیاری که برای کسب درآمد بیشتر جلای وطن می کنند و این زنگ خطری برای آینده است.

ماندگاری سرمایه های انسانی در استان کمتر شده است

رییس اتاق بازرگانی تبریز با اشاره به شرایط نامناسب اقتصادی کشور و به تبع آن استان از بابت خروج نیروی انسانی و سرمایه، گفت: تولید ثروت در کشور توسط نیروی انسانی و سرمایه گذاران انجام می شود و این افراد زمنیه رفاه و ارتقای معیشت جامعه را فراهم می کنند.

ژائله، با تاکید بر اینکه برای داشتن جامعه ثروتمند باید مانع از خرج این افراد و سرمایه از کشور و استان شد، افزود: جامعه آذربایجان دارای انسان های توانمندی هستند که در تولید ثروت در جامعه نقش آفرین هستند و نباید از نقش آنان غافل شد بلکه باید برای ماندگاری این افراد در جامعه از آنان حمایت کرد.

وی اظهار کرد: رفتارهای غیراخلاقی برخی افراد در گذشته موجب شده تا افراد نخبه و فعال اقتصادی از جامعه آذربایجان کوچ و مهاجرت کنند و ماندگاری سرمایه های انسانی به کمترین تعداد خود رسیده است.

رییس اتاق بازرگانی تبریز گفت: با نگاهی به تجار و افراد موفق جامعه در تهران و سایر شهرستان ها، متوجه می شویم عمده آنان از شهروندان این استان هستند و رسانه ها نقش بسزایی در صیانت و حمایت از سرمایه های استانی می توانند ایفا کنند.

ژائله، ادامه داد: جامعه آذربایجان باید به جای بزرگنمایی ۱۰ درصد نقاط ضعف سرمایه های استانی شایسته است بر ۹۰ درصد نقاط قوت آنان تمرکز کرده و از آنان حمایت کنند.

امنیت شغلی کارگران باید فراهم شود

استاندار آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه تامین امنیت شغلی کارگران موضوع بسیار مهمی است و باید با هر عاملی که موجب سلب امنیت شغلی کار و کارگری می شود مقابله کرد، گفت: باید آشکار و شفاف با کارگران صحبت و به مسائل و مشکلات آنها رسیدگی شود و تصمیماتی گرفته شود تا اصلی ترین عضو تولید و ایجاد اشتغال و کسب و کار در آرامش به کار خود ادامه دهد.
عابدین خرّم با تاکید بر پرداخت حقوق و مزایای کارگران متناسب با کار و حفظ کرامت انسانی آنان، گفت: همچنین بهداشت و سلامت کار و کارگر مسئله مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی اظهار کرد: آموزش مهارت به کارگران نیز مهم است که باید مورد توجه جدی اداره کل آموزش فنی و حرفه ای قرار گیرد و برنامه ریزی های لازم برای مهارت افزایی کارگران انجام شود.
وی ادامه داد: با افزایش مهارت کارگران، کیفیت محصول ارتقا یافته و رضایتمندی مشتری افزایش می یابد، همچنین در امنیت و سلامت جامعه که دسترنج کارگر است تاثیرگذار است.

فرمانده سپاه عاشورا: سهامدار کردن کارگران از آذربایجان شرقی اجرا شود

فرمانده سپاه عاشورا پیشنهاد داده که استخدام رسمی و حذف قراردادهای موقت کار و همچنین سهامدار کردن آنها در واحدهای تولیدی به صورت آزمونه از آذربایجان شرقی اجرا شود تا کارگر با جان دل برای کارخانه کار کند.

سردار اصغر عباسقلی زاده، یکی از مهم ترین مشکلات حوزه کارگری را قراردادهای موقت کار عنوان کرد و گفت: این موضوع موجب اضطراب و نگرانی کارگران شده است و کارگران قراردادی همواره با دلهره سرکار خود حاضر می شوند و به طور قطع، این موضوع بر کیفیت کار آنها نیز اثر گذار است.

وی اضافه کرد: اگر کارگر در سهام کارخانه و واحد تولیدی شریک شود و استخدامش رسمی باشد به طور یقین با دلبستگی و علاقه بیشتری کارش را انجام می دهد، کیفیت تولید بالا می رود، رضایت مشتری بیشتر می شود، صادرات و درآمد افزایش می یابد و رفاه و معیشت بهتر می شود.

 

به هر حال برای نگه داشتن نیروی کار ساده و ماهر در استان باید اقداماتی انجام شود تا بیش از این شاهد مهاجرت نیروی کار ساده و متخصص از استان نباشیم زیرا که کارگر، محور اصلی تولید بوده و اگر این محور دچار تردید واقع شود ضربات آن بر اقتصاد و جامعه مهلک خواهد بود.

در این ارتباط فرمانده سپاه عاشورا، پیشنهاد و راهکار خوبی ارایه داده و آن سهامدار کردن کارگران در کارخانجات محل اشتغال است، اگر کارگری در سود و زیان یک کارخانه سهیم باشد به طور یقین با همه چیز خواهد ساخت و برای رونق روز افزون آن واحد، بیش از پیش تلاش خواهد کرد.

ضمن اینکه قراردادهای موقت در همه جا باید برچیده شود و کارگر با آرامش خاطر، مشغول تولید شود و تنها دغدغه وی، تولید و کیفیت تولیدات باشد.

امنیت شغلی و نبود آن در بسیاری از واحدهای تولیدی و اخراج کارگران به بهانه های واهی از سوی صاحبان این واحدها، یکی دیگر از دلایلی است که افراد جویای کار دوست ندارند در این واحدها مشغول کار شوند، بر این اساس تامین شغلی و اصلاح قراردادهای کاری و کارگری یکی از مواردی است که می تواند تا حدودی از مشکل بکاهد زیرا اگر دستمزد پایین باشد و کارگر امنیت شغلی نداشته باشد تمایلی به کار نخواهد داشت و حداقل باید یکی از این ۲ خواسته مهم کارگران تامین شود.

نیروی کار و سرمایه انسانی محور توسعه هر کشوری است و نباید به راحتی از دست برود و ضروری است برای حفظ این سرمایه های ارزشمند، برنامه ریزی های لازم از سوی دولتمردان با درنظر گرفتن همه جوانب صورت گیرد و ضمن تعریف حقوق و دستمزد متناسب با اقتصاد کشور و کشورهای همسایه، از مهاجرات آنها جلوگیری شود.

About Author