اوروجلوق آیی – آلله قوناقلیغی

اوروجلوق دا
ایچمه لی لر

اوروج دوتان آدام ، رمضــان
آییندا چـــــوخ سوسوزلوغون قاباغین
آلـــــماقدا گره کدیر افطار و اوباش دان
چـاغلاری او ایچمه لی لردن فایدالانا کی
بدنی عطشــــــدن سالا. ایستی گونلرده اوروج
دوتماق بدنین سویون آزالدار.
بدنین سویو ده یه رلی عامیل لردن دیر کی اونون
آزالماسی ائلییه بیله ر اوروج دوتانین جانین خطره
سالسین.
یئمه ک ایش بیلنلری، اوروجـــلوق آییندا ، اوروج
دوتانلارا تاپیشیریرلار :
اوروجـــــلوق آیی نین مخصوص ایچمه لی لریندن
فــــایدالانسینلار. اوروجلــــوق آیی نین مخصوص
ایچمه لی لری بونلاردان عبارتدیر:
لیموسویو شربتی ، شـــــووه ره ن شربتی، کاسنی شربتی،
سکنجبین شربتی، بیدمشک شربتی…
بونلار سوسوزلوغون قاباغین آلماقدا یاردیمدیرلار.
***
بوزلو سو ایچمه کدن اوزاق اولون!
اونداکی سه رین سو بوزو ایچینده ایچیلیر، بدنین ایستی سین آز زاماندا آشاغی یئندیرسه ده ، سوسوزلوغو چوخ آرادان آپارا بیلمه ییر. افطار چاغیندا گره کدیر بوزلو سودان بیر یوللوق گؤز اؤرته ک و اوروجلوق آیی نین مخصوص ایچمه لی لریندن فایدالاناق.
***
سوسوزلوغون نئجه قاباغین آلماق:
میوه و گؤی یئمه ک بدنین سویون ساخلاماقدان علاوه «یبوست» ین ده قاباغین آلار. گؤی میثال اوچون: کاهی،خیار،کرفس و یئمه لی گؤی .
بونلار سویو اؤزونده ساخلاییب ، یاواش یاواش بدنه یتیره ر .
کاهی سالادی هم افطار چاغی و هم اوباش دان چاغی فایدالی دیر.
اوباشدان چاغی کاهی سالادی مئیل ائدنده اونا چوخ دوز و سُس وورمایین.
***
افطار ایله اوباشدان آراسیندا سو ایچین!
افطار ایله اوباشدان آراسی بدنین سویون ساخلاماق اوچون لاپ یاخشی زاماندیر . اوروج آداملار افطاردان اوباشدان چاغینا دک ائلییه بیله رلر رنگی آز چای ، داغ سو، طبیعی میوه سویو ، و یای میوه لریندن فایدالانسینلار. چای دا ، آنتی اکسیدان و سرطان ضدّینه اولان موادلار واردیر کی بدن اوچون فایدادیر. آمما چای پئشابا آپاراندیر و بیر آز بدنین سویونون چکیلمه سینه سبب اولار.
دئمه ک اولار بوزسوز سو بو آرادا لاپ فایدالی اولا بیله ر.
افطار چاغی یاخشیدیر ایلیق سوت ، بال یا خورما و یا شیرین اؤزوم ایله بیرگه یئییلسین. چون بو شیرین مواد قانین قندین جوره سالماقدان علاوه بدنین سمّ لرین آرادان آپارماقدادا یاردیمدیر. اوروجلوق آییندا سوسوزلوغون قاباغین آلماق یوللاری نین بیری ده چوخلو گؤی و میوه یئمه کدیر.
***
اوروجلوق آیی نین ایچمه لی لری:
اوروجلوق آیی نین مخصوص ایچمه لی لری واردیر کی اوروج دوتان آدام اوچون بو ایچمه لی لردن فایدالانماق تاپیشیریلیر.
یاخشیدیر کی ائو آداملاری بو مخصوص ایچمه لی لری اوروجلوق آییندا جورله ییب ، افطاردان سونرا قیرتی قیرتی اوندان فایدالانسینلار:
الف- تازا اریک ، بال ایله بیرلیکده:
بال ایله اریک بیر لیکده سوسوزلوغون قاباغین آلار و معده نی آغیر ساخلایار. ائتمه ک اولار بیر دانا میوه یئرینه یاریم یا بیر لیوان میوه سویو ایچمه ک. البتّه میوه سویو طبیعی اولسا لاپ یاخشی. میوه لری ن سوت ایله قاریشماسی دا بدنه گیرگ یئتیرمک اوچون فایدادیر. میثال اوچون: سوت موز.
ب- تمبر هندی شربتی بال ایله بیرگه
تمبر هندی نی ایسلادیب صافالدین سونرا اونو بال ایله قاتیب شربت ائدین. بو « یبوست» ین ده قاباغین آلار.
ج- قورو لیمو ، نبات و گاوزبان دَمله مه سی:
قورو لیمو ، گاو زبان و نبات قاریشیق دمله نیب ایچیلسه سوسوزلوغون قاباغین آلماقدان علاوه ، دینج یوخو یاراتماقدادا فایدادیر.
د- نعناع دَمله مه سی:
نعناع یارپاغی نین قوروسون دمله مه ک یا اونون بال ایله قاریشیغین افطار ایله اوباشدان آراسیندا مئیل ائتمه ک گوندوز سوسوزلوغون قاباغین آلار. نعناع شربتی ده یاخشیدیر.
اونو جورله مه ک اوچون ایکی قاب شکر، بیر قاب سو، نعناع عراقی و تورش لیمو سویو لازیمدیر و یاخشیدیر کی سه رین ایچیلسین.
بو شربت ده رمضانین مخصوص ایچمه لی لریندندیر و عطشی آزالدار.
س- سکنجبین شربتی:
بو شربت تک اؤزلویونده یا شووه ره ن ایله بیرگه عطشی آزالتماغا یاردیمدیر .
ل- کاسنی:
سنّتی عراق لارین ایچینده تکجه کاسنی عراغی نین ، بدنی سه رینلتمه کده فایداسی چوخدور . آنجاق تاپیشیریلیر، رمضانین شووه ره ن کیمی مخصوص ایچمه لی لرین بیر آز کاسنی و گولاب ایله قاتیب سونرا مئیل ائدین.
ک- شووه ره ن شربتی:
شووه ره ن شربتی و توخوم شربتی ده سه رینله دن و عطش آلاندیر. چون سویو توخوملاردا ساخلاییر و قیرتی قیرتی بدنه یئتیریر.
یاخشیدیر کی اونلاری شکر سیز یادا آز شکر ایله مئیل اولسون.
م- لیمو شربتی:
لیموسویو شربتی رمضان آیی نین مخصوص ایچمه لی
لریندندیر. شیرینی آز لیموسویو شربتی عطشی آزالدار.
یاخشیدیر افطار ایله اوباش دان آراسی بو ایچمه لی
دن ده فایدالاناسیز.
قایناق: اینترنت/ سماتک
چئویره ن: الف.عظیمی بیلوردی

About Author

saghi

See author's posts