بلاتکلیفی آب تبریز در خواب مسئولان

چشم‌انداز نگران‌کننده آب شرب در آذربایجان‌شرقی تاکنون با اقدامات کوتاه مدت توسط نهادهای متولی همراه بوده، اما کارشناسان می‌گویند که راهکار درازمدت برون رفت از این وضعیت، اجرای طرح‌های کلان از قبیل تسریع در تکمیل خط انتقال آب رودخانه ارس به تبریز و شهرهای سر راه است.
به گزارش ایرنا، اکنون نیاز آبی آذربایجان شرقی ۱۴ هزار و ۵۷۰ لیتر بر ثانیه است، اما آنچه که بتواند تامین آب کلانشهر تبریز و برخی دیگر شهرهای استان را برای چشم انداز ۱۰ تا ۲۰ساله تضمین کند، مداومت پی گیری، استمرار اجرای طرح ها، تامین اعتبارات، اجرای طرح های اصلاح و ترمیم شبکه های آبرسانی، اصلاح الگوی مصرف و اصلاح فرهنگ مصرف بین مردم است.
از آنجایی که اجرای طرح های دراز مدت مثل انتقال آب ارس به تبریز به عنوان حیاتی ترین و مهمترین طرح تامین آب تبریز شناخته می شود و اجرای آن زمان نسبتا طولانی برای اتمام می طلبد، بر این اساس مسوولان بر روی طرح های مُسکن و کوتاه و مدت و میان مدت تمرکز کرده اند که حفر چاه و ترمیم شبکه های آبرسانی از جمله شبکه انتقال آب نهند به تبریز از جمله آنهاست.
به رغم زحمات و هزینه های انجام شده، با افزایش جمعیت آذربایجان شرقی و کهنه شدن شبکه های آبرسانی به شهرها و بیشتر از آن شبکه های آبرسانی کشاورزی، تلفات آبی و نگرانی مسوولان از قطعی یا کمبود آب در فصول گرم سال افزایش می یابد چنانچه امسال نیز با شدت کمتری در شهرهای مختلف آذربایجان شرقی شاهد قطعی آب بودیم.
به رغم زحمات و هزینه های انجام شده، با افزایش جمعیت آذربایجان شرقی و کهنه شدن شبکه های آبرسانی به شهرها و بیشتر از آن شبکه های آبرسانی کشاورزی، تلفات آبی و نگرانی مسوولان از قطعی یا کمبود آب در فصول گرم سال افزایش می یابد چنانچه امسال نیز با شدت کمتری در شهرهای مختلف آذربایجان شرقی شاهد قطعی آب بودیم.
ناگفته نماند که تلاش شرکت های آب و فاضلاب و آب منطقه ای آذربایجان شرقی برای تامین و توزیع آب در سال های اخیر توانسته بخشی از مشکلات اصلی را حل کرده و مدیریت مصرف و تامین آب را به انجام رساند؛ حفر چاه و تامین آب از برخی سدهای ذخیره آب آذربایجان شرقی از جمله اقدامات و طرح های کوتاه مدت این ۲ نهاد مسوول است که توانسته به عنوان طرح های کمکی تامین آب برخی کمبودها را رفع کند.
اما واقعیت این است که کاهش بارندگی های آذربایجان شرقی و افزایش دما در استان، مشکلات مضاعفی را در کنار افزایش مصرف آب به علت رعایت پروتکل های بهداشتی ایجاد کرده که هر چند تاکنون به خوبی مدیریت شده، اما مسوولان همچنان تقاضای صرفه جویی ۱۰درصدی آب توسط شهروندان را دارند.
به عقیده آنان ۱۰ درصد صرفه جویی در مصرف آب توسط هر خانوار نه تنها از مشکل تنش آبی در آذربایجان شرقی را حداقل در کوتاه مدت حل می کند، بلکه مدیریت منابع آب استان را از حفر ۲۰ تا ۳۰ حلقه چاه در سال بی نیاز می کند.
انتقال آب ارس به تبریز راه قطعی رفع کمبود آب این کلانشهر است

مدیرکل آب و فاضلاب آذربایجان شرقی در این خصوص به ایرنا گفت: ۶۴ شهر و سه میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت شهری و یکهزار و ۴۵۰ روستا با جمعیت ۹۲۲هزار نفر تحت پوشش شبکه آبرسانی هستند که نیاز آبی استان را به ۱۴هزار و ۵۷۰ لیتر بر ثانیه رسانده است.
علیرضا ایمانلو اظهار کرد: با توجه به بارش های کم سال گذشته و امسال چند شهر با خشکسالی مواجه هستند که البته با کمترین تنش آبی از مشکل عبور کردیم اما به هر حال نبود بارش بزرگترین مشکل در آذربایجان شرقی است.
وی افزود: برای رفع بخشی از این مشکل تحت عنوان راهکارهای کوتاه مدت ۵۰ چاه عمیق در آذربایجان شرقی حفر شد که ۳۰ چاه مربوط به تبریز و مسیر زرینه رود است و بقیه چاه ها کسری آب دیگر شهرهای استان را جبران می کنند.
ایمانلو با اشاره مشکل تامین آب در ۲ هزار و ۸۰۰ روستای آذربایجان شرقی ادامه داد: ترمیم چشمه ها در برخی از شهرها و اجرای طرح جهاد آبرسانی وزارت نیرو برای تامین آب روستایی با تانکر از دیگر اقدامات ما برای پیشگیری از بروز کمبود این مایع حیاتی در فصل گرمای گذشته بود.
وی خاطر نشان کرد: با اجرای طرح رینگ تبریز تا باسمنج نیز شبکه آب تبریز امکان منطقه بندی پیدا می کند و به تامین آب کمک خواهد کرد، اما برای رفع قطعی کمبود آب تبریز باید آب ارس به این کلانشهر برسد.
ایمانلو یادآور شد: خط ۱۳۵ کیلومتری انتقال آب رودخانه مرزی ارس به تبریز و شهرها و روستاهای سر راه، با گذشت هشت سال هنوز ۳۵ کیلومتر پیشرفت فیزیکی دارد و تلاش برای تکمیل آن از طریق تزریق اعتبارات مالی مورد نیاز از جمله مطالبات مردم آذربایجان شرقی است.
هفت شهر آذربایجان شرقی به لحاظ آبی در وضعیت قرمز قرار داشت

در همین حال معاون بهره‌برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب آذربایجان‌شرقی نیز گفت: ۵۰ میلی متر کاهش بارندگی موجب کاهش حدود ۲۰درصدی بارش در استان شده است.
محمدخانی اظهار کرد: چون برای تامین آب شهرها از آب های سطحی هم بهره برده می شود، بر این اساس کمبود باران بر روی این موضوع هم تاثیر گذاشته است؛ البته بخشی از این مشکلات از راه آب های ذخیره شده پشت سدهای آذربایجان شرقی در شهرهای مختلف برطرف می شود.
وی افزود: امسال به دلیل کاهش میزان بارش در استان با تنش آبی در هفت شهر روبرو بودیم که با حفر ۵۰ حلقه چاه با ظرفیت ۹۰۰ لیتر در ثانیه نسبت به مدیریت این مشکل اقدام شد.
وی ادامه داد: بیش از نیمی از چاه‌های حفر شده با ۸۵ میلیارد تومان اعتبار برای رفع مشکل آب تبریز و شهرهای در مسیر انتقال آب به این شهر حفر شده‌اند.
امسال به دلیل کاهش میزان بارش در استان با تنش آبی در هفت شهر روبرو بودیم که در این بین پیش‌بینی چنین وضعیتی را در پنج شهر تبریز، شهر جدید سهند، میانه، مرند و بستان‌آباد را داشتیم و با حفر ۵۰ حلقه چاه با ظرفیت ۹۰۰ لیتر در ثانیه نسبت به مدیریت این مشکل اقدام شد.
وی گفت: ولی انتظار پیش بینی کمبود آب در شهرهای دوزدوزان و کشسرای را به صورت سر به سر داشتیم اما به هر حال با کمبود جزیی از وضعیت قرمز این هفت شهر عبور کردیم.
خانی یادآور شد: در ۶ماهه اول امسال و در سال گذشته ۲۵ روستا از اعتبارات تملک دارایی و در مجموع ۹۰ روستا در ۱.۵ سال گذشته با ۱۴۵ میلیارد تومان اعتبار و به رغم خشکسالی موجود، صاحب آب شرب شدند.
وی با بیان اینکه در سایه اقدامات انجام شده پیش بینی می شود تا پنج سال آینده کمبود آب در تبریز به وجود نیاید، گفت: تا زمانی که طرح آبرسانی ارس به تبریز به اتمام نرسیده، باید طرح های کوتاه مدت و میان مدت تامین آب ادامه پیدا کند.
معاون بهره‌برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب آذربایجان‌شرقی ادامه داد: آب شربی که از چاه ها تامین می شود تنها هشت درصد ذخایر زیرزمینی را تحت تاثیر قرار می دهد و فرونشست زمین مربوط به این موضوع نیست.
خانی یادآور شد: برای رفع کمبود آب خط آبرسانی کمربند جنوبی به طول ۲۶ کیلومتر در حال اجرا توسط آب منطقه ای آذربایجان شرقی است که با این طرح توزیع آب، پهنه بندی و تهدیدات احتمالی برطرف می شود.
برای رفع کمبود آب خط آبرسانی کمربند جنوبی به طول ۲۶ کیلومتر در حال اجرا توسط آب منطقه ای آذربایجان شرقی است که با این طرح توزیع آب، پهنه بندی و تهدیدات احتمالی برطرف می شود.
وی ادامه داد: کسری آب تبریز از طریق این رینگ برطرف می شود که مرحله اول آن تا خرداد ماه سال ۱۴۰۱ و مرحله دوم آن تا خرداد ۱۴۰۲ به پایان می رسد.
وی همچنین یادآور شد: در ۴۸۰ روستا مشکل کمبود آب داشتیم که در ۱۸۰ روستا از طریق تانکر و نوبت بندی آب مورد نیاز تامین شد.
۲هزار مشترک پرمصرف در تبریز داریم

معاون توسعه و بهره‌برداری اداره کل آب و فاضلاب آذربایجان شرقی نیز گفت: مصرف عادی آب در تابستان از ۱۵۰ لیتر برای هر فرد به ۲۴۰ لیتر افزایش یافت که نیاز به فرهنگ سازی برای کاهش مصرف داریم.
پرویز عباسی اظهار کرد: اگر هر شهروند ۱۰ درصد صرفه جویی داشته باشد به اندازه حفر ۱۰ تا ۲۰ چاه صرفه جویی خواهیم داشت، سال گذشته ۲هزار مشترک پرمصرف در تبریز داشتیم.
وی یادآور شد: برای حل اساسی کسری آب شرب کلانشهر تبریز ناگزیر به تامین آب از رودخانه ارس هستیم.
به گزارش ساقی آذربایجان ، طرح انتقال آب رودخانه ارس به شمال شرق دریاچه ارومیه شامل آبگیری در حاشیه رودخانه ارس در محدوده جلفا با ظرفیت ۳۰۰ میلیون متر مکعب در سال، مرداد ماه ۱۳۹۲ توسط وزیر وقت نیرو و جمعی از مقام های ارشد کشوری و استانی کلنگ زنی شد.
هزینه سرمایه گذاری اولیه طرح انتقال آب ارس برای اجرای آبگیر، خط انتقال، تونل انتقال، راه دسترسی، ایستگاه های پمپاژ، تصفیه خانه، مخازن ذخیره، سیستم انتقال پیام با احتساب هزینه های استملاک اراضی و نیرو رسانی بر اساس برآورد سال ۱۳۹۲ بالغ بر ۱۲ هزار میلیارد ریال و با احتساب بازپرداخت اصل و سود فاینانس، در حدود ۳۵ هزار میلیارد ریال بود.

About Author