معمای رمدسیویر

هنوز دارویی برای درمان قطعی کرونا تولید نشده است. با این حال از همان ابتدای شیوع این بیماری مهلک استفاده از برخی داروهای ضد ویروس مثل فاویپیراویر، رمدسیویر، اَکتِمرا و… که اساساً برای درمان بیماری‌های دیگر تولید شده، مورد استفاده بسیاری از پزشکان دنیا از جمله ایران قرار گرفته است. اما مهرماه سال گذشته بود که سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد نتایج تحقیقاتش نشان می‌دهد مصرف رمدسیویر در کاهش مرگ و میر بیماران بستری مبتلا به کرونا بی‌تأثیر است یا اثرگذاری ناچیزی دارد.
با وجود این، استفاده از داروهایی مثل رمدسیویر در کشور نه تنها روند کاهشی پیدا نکرد بلکه حالت افزایشی هم یافت به طوری که در کنار تولیدات داخلی، واردات آن‌ها هم در دستور کار قرار گرفت تا جایی که به گفته علیرضا زالی، فرمانده ستاد ملی مقابله با کرونای تهران بزرگ، وزارت بهداشت
۷۵۰ میلیون دلار فقط برای واردات داروی رمدسیویر هزینه کرده است. رقمی که به باور کارشناسان حوزه بهداشت اگر صرف خرید و واردات واکسن کرونا از خارج می‌شد الان بیمارستان‌های کشور پُر از بیماران کرونایی نبود. با این همه پرسش این است اگر داروهایی مثل رمدسیویر و فاویپیراویر واقعاً برای درمان کرونا اثربخشی لازم را ندارند پس چرا وزارت بهداشت کلینیک تزریق ویژه رمدسیویر افتتاح و یا برای واردات این دارو این همه هزینه می‌کند؟
پیشنهاد تجدید نظر درکمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا
حسین علی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در پاسخ به قدس می‌گوید: در دنیا هیچ دارویی که درمان قطعی کرونا باشد، وجود ندارد. به هرحال ما به ریاست جمهوری پیشنهاد کردیم در کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا درباره داروهایی که برای درمان کرونا استفاده می‌شود تجدید نظر شود. علاوه بر این، درخواست کردیم از داروهای طب سنتی و ایرانی به عنوان داروهای کمکی در درمان کرونا استفاده کنند. اما واقعیت این است در نهایت این پزشک است که می‌تواند روی بیمارانش تأثیر بگذارد و بگوید چه دارویی و به چه میزان مصرف کند و نسخه‌ای که می‌پیچد چه زمانی اثر دارد؟
وی درباره هزینه ۷۵۰ میلیون دلاری کشور برای واردات رمدسیویر هم می‌گوید: یک مطلب محرمانه بود که مطرح شد و من نمی‌توانم درباره آن نظر بدهم.
یک قاضی واردات رمدسیویر را بررسی کند
محمد اسماعیل اکبری، معاون سابق درمان وزارت بهداشت در پاسخ به قدس می‌گوید: طبق نتایج تحقیقاتی در دنیا عدم بهره‌وری داروی رمدسیویر بیشتر از بهره‌وری‌اش است. در جاهایی فوایدی هم برایش تعریف شده اما مشکل اصلی اینجاست ما از قانون «همه یا هیچ» استفاده می‌کنیم در حالی که کار علمی این گونه نیست؛ کار علمی قضاوت و اجتهاد می‌خواهد و باید حرف‌ها را عالمانه زد. آقای دکتر قانعی، عضو کمیته علمی مقابله با کرونا با بنده برای مصاحبه به صدا و سیما آمده بود. من آنجا به ایشان گفتم در مورد دارو شما تصمیم‌گیر نیستی. در جوابم گفت پس چه کسی است؟ گفتم تاجران. تعجب کرد! اما پس از مدتی وقتی گفت این داروها بد هستند، بیرونش کردند.
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه چرا وزارت بهداشت با پزشکانی که این داروها را تجویز می‌کنند برخورد نمی‌کند، می‌گوید: این را باید از مسئولان این وزارتخانه بپرسید.
وقتی از وی می‌پرسیم شما هم تا چندی پیش معاون درمان وزارت بهداشت و از مسئولان نظام سلامت بودید چرا واکنش نشان ندادید، می‌گوید: بله؛ من اگر از بنیان‌گذاران این وزارتخانه هم باشم مسئولیتی در ماجرای واردات رمدسیویر ندارم. به همین دلیل حرف‌های خودم را می‌زنم. شاید به همین خاطر مرا دوست ندارند. باید از خود مسئولان این وزارتخانه بپرسید چرا چنین کرده‌اند و حالا که چنین کردند چرا این روند را ادامه می‌دهند؟

کسی پول واکسن را در بخش دارو هزینه نکرده است
عاطفه عابدینی، دبیر کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا گزارش سال گذشته سازمان بهداشت جهانی را غلط دانسته و نتایجش را قابل تفسیر نمی‌داند و به ما می‌گوید: این دارو را به همه بیماران چه آن‌هایی که علامت خفیفی داشته‌اند چه آن‌هایی که در حال فوت بوده‌اند، داده است. ضمن اینکه در گزارشش آمده مؤثر بوده اما تأثیرش اختلاف معنادار نداشته است. وی با اشاره به اینکه نتایج چندین مطالعه تحقیقی ثابت می‌کند رمدسیویر در درمان کسانی که دچار درگیری ریوی هستند و نیاز به اکسیژن دارند، کمک‌کننده است و موجب کاهش مرگ و میر این گونه بیماران کرونایی می‌شود، می‌گوید: بنابراین دیگر قرار نیست مثلاً یک پرستار نظر بدهد این دارو تأثیرگذار هست یا نیست.
عابدینی در خصوص هزینه ۷۵۰ میلیون دلاری ستاد برای واردات رمدسیویر می‌گوید: کسی پول واکسن را در بخش دارو هزینه نکرده است. تصور کنید مردم دارو می‌خواستند آن‌وقت به آن‌ها می‌گفتیم ببخشید پول را برای واکسن دادیم، الان آب بخورید خوب می‌شوید. نمی‌شود این را به مردم گفت. پولی که برای واردات رمدسیویر هزینه شده، برای خرید واکسن کرونا نبوده است.
سیاست‌گذاری اشتباه بوده است
همایون سامه یح نجف آبادی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم می‌گوید: آنچه فعلاً برای درمان کرونا در دسترس است دو داروی رمدسیویر و فاویپیراویر است. فاویپیراویر حدود ۳ تا ۴ درصد تأثیرگذاری دارد. اثربخشی رمدسیویر هم کم است. اما آنچه در درمان می‌بینیم اغلب بیمارانی که از رمدسیویر استفاده می‌کنند اگر در مرحله اول بیماری باشند دارو در آن‌ها اثر می‌کند و اجازه نمی‌دهد ویروس گسترش پیدا کند و منجر به فوت بیمار شود. در مجموع بر اساس آنچه می‌بینیم رمدسیویر در درمان کرونا اثربخش است اما تعدد تجویز در زمانی که بیمار احتیاجی به رمدسیویر ندارد مورد تأیید نیست. اما بعضی پزشکان به محض اینکه می‌بینند شخصی مبتلا به کرونا شده و پیش از اینکه ببینند بیماری طرف حاد است یا نه اقدام به تجویز رمدسیویر می‌کنند و به همین دلیل میزان مصرف این دارو در کشور بسیار زیاد شده است. وی با اشاره به اینکه با نظر آقای دکتر زالی مبنی بر اینکه اگر پول صرف شده برای واردات رمدسیویر هزینه خرید واکسن می‌شد بهتر بود، کاملاً موافق است، می‌افزاید: اما اینکه چرا این اتفاق نیفتاد را باید از مسئولان پرسید.
همایون سامه یح نجف آبادی در پاسخ به این پرسش که چرا وقتی مجلس از یک سال پیش می‌دید سیاست‌های وزارت بهداشت در راستای واکسیناسیون مردم نیست در این خصوص سکوت کرد، می‌گوید: ما سکوت نکردیم و واکنش هم نشان دادیم اما شما در جریان آن نیستید. جلسات بسیار زیادی انجام شده اما صلاح دانستند موضوع رسانه‌ای نشود.

About Author