پروژه ای به قدمت تاریخ وعده ها !

به قلم: وحید خدادادی

از مهم‌ترین اخبار در حوزه حمل‌ و نقل‎ ریلی هفته گذشته می‌توان به افتتاح راه‌آهن بستان‌آباد-تبریز در آینده نزدیک و تکمیل طرح‌های کلان راه‌آهن از محل تهاتر نفت اشاره کرد، خبری که به جهت اهمیت پروژه در خروجی اخبار پایگاه اطلاع رسانی دولت هم قرار گرفت و معاون وزیر راه پروژه فوق را یکی از پنج پروژه‌ اولویت‌دار کشور دانست و از پیشرفت فیزیکی ۹۵ درصدی آن خبر داد.
آذربایجانشرقی وکلانشهر تبریز به جهت آن که در دروازه اروپا قرار دارد می بایست یکی از استان هایی باشد که بحث حمل و نقلی آن و راه های ارتباطی اش بیش از سایر مناطق مورد توجه قرار گیرد. یکباردر اواخر دوران استانداری دکتر پورمحمدی که برای گرفتن مصاحبه به خدمت ایشان رسیده بودم به نکته ای جالب اشاره کردند. معقتد بود که رسانه ها باید در انجام رسالت خبری خود و بحث مطالبه گری بخش قابل توجهی از همت خود را بر اتمام پروژه راه های ارتباطی استان متوجه نمایند. پروژه هایی نظیر آزادراه تبریز- بازرگان و پروژه خط ریلی تهران-تبریز که سن ما به کلنگ زنی آن قد نمی دهد. اخیرا جناب معاون وزیر وعده ای چند ماهه برای افتتاح آن داده است و قرار است با تکمیل آن پنج درصدی که به نحسی خورده و تمام نمی شود، حدود ۵ ساعت مسیر تهران به تبریز کوتاه تر شود. برای مایی که این چند دهه را صبر کرده ایم، این چند ماه هم دندان روی جگر می گذاریم تا بالاخره چشمان مان به افتتاح پروژه روشن شود و این دور باطل وعده ها تمام شود. به جهت تجربه ای که از گذشته داریم از این وعده ها راستش را بخواهید زیاد شنیده ایم و گوشمان پر است از وعده هایی که دولت ها یکی پس از دیگری برای پایان این پروژه داده اند و امیدواریم این وعده آخر محقق شده و کلی خوش بحالمان شود. اما بالاغیرتا دیگر پروژه های استانی را ملی نکنید تا اگر دولت هم پولی در بساط نداشت از طریق کمک های مردمی و مراسم گلریزان تامین منابع شود و برای اتمام پروژه ها نیازی به عمر نوح و صبر ایوب نباشد!
مدتی پیش در ستون ” سوز بیزدن ، قولاق سیزدن “روزنامه اینگونه نوشتیم: می گویند عابدین خرم استاندار آذربایجان شرقی در خردادماه سالجاری وعده داده بود که شهریور ماه امسال پروژه راه آهن تبریز- میانه تکمیل و به بهره برداری خواهد رسید که با وجود گذشت ۳ ماه از انمام زمان این وعده هنوز شاهد رکود در اجرای پروژه هستیم. جواد رحمتی معاون عمرانی ایشان نیز که اخیرا برکنار شد وعده داده بود در هفته دولت امسال این پروژه افتتاح خواهد شد.
با اینکه معاون وزیر راه و شهرسازی خط ریلی بستان‌آباد- تبریز را یکی از پنج پروژه اولویت‌دار کشور اعلام کرده و گفته بود این خط ریلی ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و بزودی بهره‌برداری خواهد شد ولی شواهد و بازدیدهای میدانی از پروژه نشان می‌دهد که با تداوم وضعیت فعلی و عدم تزریق اعتبار به پروژه تا چند سال آینده نیز نمی‌توان سوت قطار تبریز- میانه را شنید!
همچنین در ستون “سوز بیزدن ، قولاق سیزدن “روزنامه نوشتیم: گفته می شود نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی اظهار کرده برای تکمیل این پروژه ۵۰۰۰ میلیارد ریال نیاز است تا هم بدهی پیمانکاران پرداخت و هم برای اجرای پروژه هزینه شود. میر تاج الدینی مدعی شده دولت گذشته برنامه ریزی و مدیریت مناسبی روی پروژه راه آهن تبریز- میانه نداشت و برای همین یک افتتاح نمایشی انجام داد.
بهره‌برداری از راه‌آهن تبریز- میانه حلقه مفقوده اتصال راه‌آهن سراسری به راه‌آهن شمال غرب است که باعث پیوستگی بیشتر شبکه ریلی کشور و رونق حمل و نقل ریلی و مسافری می‌شود.
و باز در همان ستون نوشتیم: گفته می شود یکی از نمایندگان تبریز در مجلس شورای اسلامی اظهار کرده فعلاً به این زودی‌ها منتظر افتتاح پروژه راه آهن تبریز- میانه نباشید!بیگی گفته سال آینده نیز اعتبار خاصی به این پروژه تخصیص نخواهد یافت. حتی هزینه نگهداشت پروژه نیز تأمین نشده است و تخصیص‌ها به پروژه‌های عمرانی در کشور حداقلی است، پول دولت بیشتر صرف پرداخت حقوق‌ها می‌شود و با این وضعیت مشکلات جدی در زیرساخت‌های کشور ایجاد خواهد شد.
اما پروژه ریلی میانه- بستان آباد- تبریز که به صورت دوخطه ساخته می‌شود و اکنون آنچه فعلاً قرار است افتتاح شود یک قطعه از آن از بستان آباد تا ایستگاه خاوران در حوالی تبریز است قطارهای ترانزیتی نمی‌توانند از این محور استفاده کنند زیرا به ایستگاه موجود تبریز وصل نشده و امکان ادامه حرکت ندارد یعنی این مسیر بن بست است. در حقیقت افتتاح قطعه ذکر شده، برای مردم تبریز مفید نیست زیرا باید فاصله تبریز تا ایستگاه خاوران در حومه شهر را با وسیله دیگری طی کنند. کارشناسان امر می‌گویند اجرای بخش باقیمانده از ایستگاه خاوران تا ایستگاه موجود تبریز دست کم پنج سال طول خواهد کشید.
اگر این طرح اکنون تا ایستگاه موجود تبریز تکمیل و آماده شده بود برای بهبود مسیر ترانزیتی شرقی غربی از مرز سرخس به مرز رازی مفید و مؤثر بود ضمن اینکه در شرایط کنونی به علت جنگ روسیه و اوکراین، حمل بارهای چین به اروپا (سالانه حدود ۸۰ میلیون تن) با عبور از روسیه خیلی محدود شده و فرصت خوبی بود که بخشی از این بار انبوه به مسیر عبوری از ایران جذب می‌شد/

About Author